Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier: fotografe met een schildersziel

Afb. 1 Zelfportret van Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier.

Van 19 t/m 26 november is de PAN Amsterdam, de beurs voor kunst, antiek & design en ook dit jaar is hier werk van Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier te zien. In het oktobernummer van het digitale magazine voor de donateurs van AiN stond een uitgebreid interview met Marie-Jeanne over haar nieuwste werk en hieronder volgen enkele fragmenten.

Mijn eerste kennismaking met Marie-Jeanne barones van Hövell tot Westerflier was in 2014 bij de boekpresentatie van ‘Verborgen schoonheid, de huizen Van Brienen, Van Loon en Willet-Holthuysen’, waarvoor zij op tijdloze wijze de verstilde interieurs van Huis van Brienen (van de baronnen Van Brienen van de Groote Lindt), Museum Van Loon (van de jonkheren Van Loon) en Museum Willet-Holthuysen fotografeerde. Hier werd verteld hoe zij urenlang kon wachten op het juiste licht, waarbij zij op de grond lag of zich in de vreemdste bochten bewoog om het maximale resultaat te bereiken voor die ene foto die zij wilde maken – een perfectioniste met oog voor detail. Steeds fotografeerde zij daarbij in zwart-wit en dit maakte haar foto’s tijdloos. Onlangs zag ik verrassend nieuw werk van haar en dit was de aanleiding om haar te interviewen over haar werk als fotografe.

Afb. 2. Stilleven uit de serie Contemplation Still Life door Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier.

Marie-Jeanne is doktersassistente en maatschappelijk werkster geweest. Hoe begon je werk als fotografe? “Al voor mijn 20e wilde ik graag naar de filmacademie omdat ik dol was op ‘beeld’ en ‘licht’. Ik kreeg een filmcamera cadeau waarmee ik vele films maakte en deze ook zelf monteerde maar uiteindelijk ben ik niet naar de academie gegaan want dat vonden mijn ouders niet zo’n goed idee toen en ik ben daarom een andere weg gegaan. Maar in 1997 had ik mijn eerste fotografie tentoonstelling en in 2006 de eerste officiële tentoonstelling in Museum van Loon te Amsterdam. Ik ben kunstfotografe en daar dagelijks mee bezig. Daarnaast fotografeer ik voor Stichting Make a Memory overleden kinderen in het ziekenhuis of bij mensen thuis. Tijdens die sessies kan ik mijn huidige passie goed combineren met mijn grote ervaring als medisch maatschappelijk werkster uit het verleden.”

De schoonheid van stillevens
In de afgelopen jaren fotografeerde je veel mensen, stadsgezichten, maar ook interieurs. Je nieuwste werk is totaal anders: wat is je inspiratie hiervoor geweest? “De nieuwe serie Contemplation bevat allemaal verschillende stillevens. Al heel jong was ik gefascineerd door de stilte en de schoonheid in schilderijen van stillevens. Maar ook in de fotografie zoals bijvoorbeeld Kertèsz. Daar speelt licht ook een essentiële rol. Door de eeuwen heen hebben kunstenaars zich met stilleven bezig gehouden maar je ziet steeds dat elke schilder of fotograaf geheel zijn eigen stijl heeft, ook al is het onderwerp min of meer hetzelfde.”

Afb. 3. Stillevens uit de serie Contemplation Still Life door Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier.

Werkwijze
“Ik werk hetzelfde als wanneer ik met een model werk. Wacht op het juiste licht. De concentratie is 200% en niemand mag mij dan storen. Het voordeel bij stilleven is dat ik mij geheel op het onderwerp kan richten en niet ook nog de conversatie met het levende model erbij heb. Het stilleven bouw ik zelf op. Dit gaat geleidelijk en ik laat mij leiden door mijn intuïtie.” En wat spreekt je zelf hierin het meeste aan? Marie-Jeanne: “Ik streef naar eenheid in kleurschakeringen. Houd niet zo van alle kleuren van de regenboog maar meer van ingetogenheid, warmte en kleuren die terug komen. Dit geeft een zekere rust in het beeld. Ik kom natuurlijk uit de tijdloze zwart-wit fotografie en de sfeer en uitstraling die ik nu gevonden heb in de verstorven kleuren van stillevens met mijn digitale back van de analoge Hasselblad sluiten daar heel goed bij aan.”

Inspiratie
Je foto’s doen mij denken aan 17e-eeuwse stillevens: zijn deze een voorbeeld voor je? “Ja en nee. Het beeldschone licht in een glas van Claesz Heda met de sobere kleuren bezorgen me kippevel. Maar er zijn ook hele overdadige volle stillevens in de 17e eeuwse schilderkunst die mij op schilderijen aan kunnen spreken maar minder in mijn eigen stijl van fotograferen. Ook 19e eeuwse of vroeg 20e eeuwse stillevens kunnen mij inspireren bijvoorbeeld die van de vroeg gestorven Jan Mankus. Maar uiteindelijk ontwikkel je een geheel eigen stijl en signatuur. Weer telt voor mij: soberheid, licht, schoonheid en afgestemde kleuren die een eenheid vormen.”

Benieuwd naar het werk van Marie-Jeanne? Kijk dan eens op haar website www.marie-jeannefotografie.nl of bezoek haar op de PAN Amsterdam stand # 131, de beurs voor kunst, antiek & design, die van 19 t/m 26 november in de RAI Amsterdam georganiseerd wordt. Voor meer informatie over deze toonaangevende beurs zie http://www.pan.nl.

Haar werk wordt vertegenwoordigd door Eduard Planting Gallery| Fine Art Photographs www.eduardplanting.com. In 2019 is Wonen op de borg en op de gracht op de Fraeymelaborg te zien.


Benieuwd naar het hele interview en de rest van de inhoud van het digitale magazine van AiN? Door nu voor 17,50 euro per jaar donateur te worden, ontvangt u de 5 eerder dit jaar verschenen magazines meteen in uw mailbox en in december komt daar het Kerstnummer nog bij. Meer weten? Mail dan naar nieuwsbrief@adelinnederland.nl.