Veilingnieuws & Kijkdagen Venduehuis Den Haag: de schilderende barones Van Ittersum

ittersum-blank
Afb. Kavel 1003: een aquarel en een olieverfportret door Joanita barones van Ittersum. Foto met dank aan www.venduehuis.com.

Op 18 en 19 oktober vindt bij het Venduehuis in Den Haag een kunst- en antiekveiling plaats, waarbij ook de Rosa Spier Huis collectie geveild wordt. Kavel 1003 betreft twee werken van de hand van Joanita Aemilia barones van Ittersum née Blank (1909-1998): een aquarel uit 1957 met zicht op een moskee in Serajevo en een olieverfportret van een vrouw, dat mogelijk een zelfportret betreft.

Joanita Aemilia Blank werd geboren op 14 juni 1909 in Rio de Janeiro als dochter van de Braziliaanse Carlos Augusto Blank en de Nederlandse Frédérique Henriette Simon. Haar intellectuele en kunstzinnige vorming dankte zij aan de dichter Manuel Bandeira (1886-1968), die een van de meest bewonderde dichters van zijn tijd in Brazilië was. Hij was een goede vriend van haar moeder en gaf Joanita privéles. ‘Madame Blank’, zoals haar moeder bekend stond, werd door Manuel Bandeira dichterlijk ‘alle liefde van een leven’ genoemd. Joanita maakte illustraties voor boeken en portretteerde karakters uit het werk van Manuel Bandeira.

In Rio de Janeiro leerde zij haar latere Nederlandse echtgenoot mr. Gerard Eliza baron van Ittersum (1905-1988) kennen. Deze was aanvankelijk adjunct-inspecteur bij de Nederlandse Spoorwegen en later bij de Semarang Cheribon Tramweg Mij., maar werd nadien advocaat en procureur in Batavia. Hier trad hij in 1939 in het huwelijk met jonkvrouwe Leopoldine van Riemsdijk (1913-1994) met wie hij in Batavia twee dochters kreeg. In 1948 was hij gezantschapssecretaris in Brazilië en hier werd in Rio de Janeiro een derde dochter geboren.

Afb. 2. Joanita Aemilia barones van Ittersum née Blank (1909-1998). Foto met dank aan www.correioims.com.br.
Afb. 2. Joanita Aemilia barones van Ittersum née Blank (1909-1998). Foto met dank aan www.correioims.com.br.

Nadat hij en zijn eerste echtgenote in 1954 uiteen waren gegaan, hertrouwde hij datzelfde jaar met Joanita Aemilia Bank. Zijn diplomatieke carrière bracht hem vervolgens als buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur in de Federatieve Volksrepubliek Joegoslavië (1956) en hier volgde bij zijn afscheid in 1959 zijn benoeming in de Orde van de Zuidslavische Vlag. Het was tijdens hun jaren in Joegoslavië dat Joanita barones van Ittersum haar aquarel van een moskee in Serajevo maakte. Na een tussenstop in ’s-Gravenhage als directeur-generaal voor Europese Samenwerking op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, volgde zijn benoeming als buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur in de Bondsrepubliek Duitsland (1962) en tenslotte in Portugal (1967). Vanwege zijn vele verdiensten werd hij al in 1955 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Nadat hij zijn diplomatieke carrière in 1970 beëindigd had, vestigden zij zich in Laren (N.H.) en hier kwam hij in 1988 te overlijden. Joanita barones van Ittersum bracht vanaf 1989 haar laatste jaren door in het Rosa Spier Huis in Laren (N.H.), dat een woon- en werkcentrum was voor oudere kunstenaars en hier overleed zij in 1998.

De Rosa Spier Stichting is juridisch eigenaar van een collectie van ongeveer vijfhonderd kunstwerken en ten behoeve van een nieuw cultuurgebouw worden nu ca. 75 werken geveild.

Benieuwd naar wat er nog meer geveild wordt? Kijk dan in de online catalogus met zoekfunctie: www.venduehuis.com/catalogus/veiling/79/rubriek/1.
Of bezoek de kijkdagen op vrijdag 13, zondag 15 of maandag 16 oktober in het Venduehuis der Notarissen in Den Haag. Voor meer informatie zie www.venduehuis.com.