Boekennieuws en -recensie: ‘Mode bij Van Loon’

Mode bij Van Loon, boek
Afb. 1. Thora Nanna van Loon née Egidius  (1865-1945) op de voorzijde van het boek ‘Mode bij Van Loon’

Tegelijk met de tentoonstelling ‘Mode bij Van Loon’ in Museum Van Loon in Amsterdam verscheen dit boek door Wendy van Lith, Valentine Rijsterborgh en Rosalie Sloof. In dit zeer verzorgde en rijk geïllustreerde boek wordt een beeld gegeven van de kledingkeuze in ruim een eeuw tijd van de Amsterdamse regentenfamilie van de jonkheren Van Loon, die zeer internationaal georiënteerd was.

Loon fLoon g
Afb. 2 en 3. Jonkvrouwe Philippa Catherine bij de jurk van haar betovergrootmoeder Louisa Catharina Antoinetta van Loon née Borski (1832-1893), waarin deze is geportretteerd door Alexandre Cabanel

Startpunt in het boek is de jurk van Louisa Catharina Antoinetta van Loon née Borski, die vermoedelijk door de destijds internationaal befaamde Parijse couturier Charles Frederick Worth ontworpen is en als laatste wordt de jurk besproken die mr. Martine Louise Amélie van Loon née Labouchere als grootmeesteres bij de Inhuldiging in 2013 droeg. Deze werd ontworpen door de Nederlandse couturier Frans Molenaar, maar de stof kocht zij zelf bij de Kniphal, een Amsterdams stoffenmagazijn. Tussen deze twee jurken lijkt een wereld van verschil te liggen, maar uiteindelijk had de kledingkeuze altijd dezelfde boodschap, nl. een representatieve en zorgvuldig bij de gelegenheid passende uitstraling.

Loon aLoon b
Afb. 4 en 5. De jurk met strikken van Yvonne Hermance den Beer Poortugael née jonkvrouwe van Loon uit begin jaren ’50 toen Viktor & Rolf nog niet eens geboren waren

Over deze adellijke, standsbewuste representatie gaat het in de opeenvolgende hoofdstukken. In ‘Zien en gezien worden’ gaat het over de wijze waarop de Van Loons zich op het doek lieten vereeuwigen door veelal vooraanstaande portrettisten. Vervolgens komt in ‘Een weloverwogen pose’ de vroege fotografische portretkunst ter sprake, waarbij net als op olieverfportretten over ieder detail in kleding en houding werd nagedacht – en misschien nog wel meer dan op de geschilderde portretten. Tenslotte gaat het in ‘Kleren maken de familie’ over het modegevoel van de Van Loons en de juiste keuze bij de juiste gelegenheid. In dit hoofdstuk lijkt de smoking van prof. jonkheer mr.dr. Maurits Nanning van Loon (1923-2006) met een kleurig Paisley-achtig motief een opvallende outsider, maar deze laat niet alleen modegevoel voor kleur en motief zien, maar ook zelfbewuste onafhankelijkheid, waarbij een telg van een eeuwenoud vooraanstaand geslacht zich niet hoeft te conformeren, maar zichzelf kon zijn in de wetenschap dat hij zich dit met zijn familieachtergrond kon permitteren. Het deed mij denken aan een uitspraak van de Hertog of Devonshire over zijn eigenzinnige kledingkeuze: het maakte niet uit wat hij aantrok, want wanneer hij in de stad was, kende niemand hem en op zijn landgoed kende iedereen hem.

Loon cLoon d
Afb.  6 en 7. De jurk door Yves Saint Laurent Rive Gauche van Ghislaine Jeanne Marie van Loon née de Vallois (1923-1988) met op de achtergrond haar portret en rechts avondkleding

Museum Van Loon is er opnieuw in geslaagd om een zeer aansprekende tentoonstelling te organiseren met daarbij een zeer verzorgde publicatie met vele anekdotes die ook zonder meer een aanrader is.

De tentoonstelling ‘Mode in Van Loon’ is nog t/m 30 mei te zien. Link naar meer informatie over de tentoonstelling: www.museumvanloon.nl/agenda/54

Link naar bestelmogelijkheid van het boek (maar het is natuurlijk ook gewoon te koop in Museum Van Loon zelf): http://wbooks.com/winkel/verwacht/mode-bij-van-loon/?gclid=CMqOmYb69csCFcrjGwodhBYDEw