Boekpresentatie: 101e deel Nederland’s Adelsboek

Afb. 1. Links jonkheer Mark Röell, burgemeester van Baarn en rechts jonkheer Tom Versélewel de Witt Hamer. Volgens Conrad Gietman, wetenschappelijk medewerker van de Hoge Raad van Adel, is er tegenwoordig bijna een expeditie in de binnenlanden van Nederland nodig om nog een adellijke burgermeester te vinden.

Foto’s met hartelijke dank aan Claudia barones van Harinxma thoe Slooten, bestuurslid Stichting Uitgave Nederland’s Adelsboek, en Conrad Gietman.

Afgelopen donderdag vond in de sfeervolle oude trouwzaal van het gemeentehuis in Baarn de presentatie plaats van deel 101 van het Nederland’s Adelsboek. Baarn was geen toevallige keuze, want jonkheer Mark Röell stelde als burgemeester van Baarn deze zaal genereus ter beschikking.

Jonkheer Tom Versélewel de Witt Hamer, voorzitter van de Stichting Uitgave Nederland’s Adelsboek, heette de aanwezigen welkom en gaf het woord aan burgemeester Röell, die via een live-verbinding aanwezig was en de aanwezigen toesprak. In het verleden kende Nederland vele adellijke burgemeesters en in de jaren 1910-1915 had zelfs een stad als Amsterdam nog een burgemeester uit het Rode Boekje: jonkheer (sinds 1937: baron) mr. dr. Antonie Röell (1864-1940). Anno 2025 is Mark Röell de enige overgebleven burgemeester met een predikaat.

Tom de Witt Hamer benadrukte hoeveel werk er door de vrijwilligers (‘een supergroep!’, aldus vrijwilligster Inge gravin van Hogendorp-Kalis), was verricht om ook deze uitgave mogelijk te maken. Sinds de AVG privacywetgeving moet iedereen individueel toestemming geven en kan hij of zij zelf bepalen wat er wel of niet wordt opgenomen. Zo is er weleens een tweede huwelijk weggelaten, omdat dit ‘een korte vergissing was’, zo vertelde Tom de Witt Hamer. Wie goed leest, zal hier en daar ook merken dat er enkele namen ontbreken, omdat mensen om hun moverende redenen niet vermeld willen worden. Maar dat neemt niet weg, dat het eindresultaat zeer compleet is en het een uniek en kwalitatief zeer goed naslagwerk is, dat zich leent voor wetenschappelijk onderzoek naar elitegeschiedenis.

Afb. 2. Conrad Gietman vertelde in zijn lezing hoe redacteur baron Wittert van Hoogland in 1902 het adelsboekje zag: als ‘Een bolwerk tegen herenhaterij.’

Hierna kreeg dr. Conrad Gietman, wetenschappelijk medewerker van de Hoge Raad van Adel het woord, die over de totstandkoming van deze reeks vertelde. Dat deze reeks zelfs in Communistisch Rusland gewaardeerd werd, bleek uit het bezoek van Nederlandse journalisten in 1962 aan de Lenin Bibliotheek in Moskou, waar twee nieuwe Nederlandse aanwinsten werden tentoongesteld: een boek over ‘psygiatrie’ en het Nederland’s Adelsboek 1961! Deze waren, aldus de directeur, voor ‘vakmensen’ beschikbaar, omdat zij niet in de categorie ‘propaganda voor oorlog’, ‘rassisme of fascisme’ vielen, evenmin betrof het een pornografisch werk – categorieën die men ook nu tevergeefs zal zoeken.

Afb. 3. Redactielid jonkheer Dolph Boddaert (links) krijgt als waardering voor zijn grote inzet uit handen van jonkheer Tom Versélewel de Witt Hamer, voorzitter van de Stichting Uitgave Nederland’s Adelsboek, het eerste exemplaar overhandigd.

Hierna overhandigde Tom de Witt Hamer het eerste exemplaar aan jonkheer Dolph Boddaert, die hiermee zeer verrast werd. Hij werd niet alleen geroemd om zijn vele publicaties op adelsgebied, maar ook om zijn grote kennis van de Nederlandse adel en zijn kritische inbreng, onder meer als vrijwilliger bij de totstandkoming van het Rode Boekje.

Dit derde deel (deel 101) uit de nieuwe États Présent reeks bevat de aanvullingen van de genealogieën van de adellijke families waarvan de naam begint met Go-Hog: Gockinga, Van der Goes, Goldman, Graafland, De Graeff, Graswinckel, Greven, Groeninx van Zoelen, Cornets de Groot, Van Grotenhuis van Onstein, Sirtema van Grovestins, Van Haeften, Van Haersolte, Versélewel de Witt Hamer, Van Hardenbroek, Van Harinxma thoe Slooten, Van Heeckeren, Van Heemskerck van Beest, Van Heemstra, Van Heerdt, Van Heiden – Von Heyden, Van Hemert tot Dingshof, Von Hertzberg, Hesselt van Dinter, Van Heurn, Van der Heyden van Doornenburg, De Hochepied, Hoeufft, Van Hoëvell – Van Hövell en Van Hogendorp.

Via deze link kunt u dit deel (en andere delen!) bestellen: Nederland’s Adelsboek 101 (2025)

Afb. 4. In dit nieuwste deel ook de familie Van Heeckeren. Links Hermance barones van Heeckeren van Kell en rechts Alexandra gravin van den Bosch-barones van Heeckeren van Brandsenburg. De familie Van Heeckeren kent naast de takken Kell en Brandsenburg ook de takken Overlaer, Waliën, Barlham en Molecaten, die onderling bijna geen contact meer hebben. Daarom vonden Hermance en Alexandra een familiereünie in Ruurlo, waar de Heeckerens sinds het begin van de 15e eeuw wonen, een goed idee.
Afb. 5. In dit deel ook de familie Van Grotenhuis van Onstein. Links jonkheer Elco van Grotenhuis van Onstein en rechts zijn zoon jonkheer Alexander. Voorvader Wigbolt ten Grotenhuis werd al in 1463 genoemd als burgemeester van Oldenzaal, maar Elco is nog steeds benieuwd naar meer informatie over zijn voorouders en speurt verder in archieven. Hij en zijn zoon zijn op dit moment de laatste twee jonkheren van hun familie.
Afb. 6. Het Nederland’s Adelsboek, dat meestal het Rode Boekje wordt genoemd.