De ‘Jheronimus Bosch’ van jonkheer Bowier en ridder Van Ertborn

Ertborn, compilatie

Vandaag heeft Z.M. de Koning in ’s-Hertogenbosch de overzichtstentoonstelling geopend van Jheronimus Bosch. Het oeuvre van hem is vrij klein, maar er zijn daarnaast ook kopieën van zijn werk bekend die eertijds aan hem zelf werden toegeschreven, maar nu niet meer. Eén daarvan is een kopie van het Antonius-drieluik, dat zich tegenwoordig in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen bevindt.

Het schilderij bevond zich eind 18e eeuw in de verzameling van jonkheer mr. Marten Bowier (1750-1830), die onder meer advocaat in ’s-Hertogenbosch was en in de jaren 1815-1830 lid van de Eerste Kamer. Het werd later aangekocht door Florent Joseph ridder van Ertborn (1784-1840). Ridder Van Ertborn was eerst burgemeester van Antwerpen en nadien gouverneur van Utrecht. Zijn huwelijk met Adrienne Eleonore Sophie barones van Heeckeren (1812-1850) wekte veel verwondering vanwege het geloofs- en leeftijdsverschil, maar werd ook wel symbolisch gezien voor de hereniging van de Zuidelijke en Noordelijke Nederlanden – ook al was later dat jaar de Belgische Opstand. Hij was een groot verzamelaar van Vlaamse en Nederlandse primitieven die hij aan Antwerpen legateerde. Hieronder bevond zich ook deze ‘Verzoeking van de heilige Antonius’ door  ‘Jheronimus Bosch’. Deze wordt gezien als de meest natuurgetrouwe kopie van het orgineel in Lissabon en draagt ook zijn handtekening, maar wordt nu beschouwd als een vroege kopie.

Op de afbeelding de ‘Verzoeking van de heilige Antonius’ en het borstbeeld van de ridder Van Ertborn door Jozef Geefs, beide in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen