Op stand aan de wand: barones Van Nagell en de amethisten van Koningin Anna Paulowna.

Afb. 1. Simonette Marie barones van Nagell née barones van Haersolte van Haerst (1914-1990). Portret door Dick van Diest in part. bezit.
Afb. 1. Simonette Marie barones van Nagell née barones van Haersolte van Haerst (1914-1990). Portret door Dick van Diest in part. bezit.

T/m zondag 5 februari was in 2017 op Paleis Het Loo de tentoonstelling ‘Anna Paulowna, kleurrijke koningin’ te zien met als flonkerend hoogtepunt de parure met Russische amethisten, die Anna Paulowna in 1850 bij het huwelijk van de zoon van haar grootmeesteres barones Van Nagell schonk. AiN kreeg destijds van een particulier foto’s toegestuurd van een portret, waarop deze juwelenset te zien is. Hieronder het levensverhaal van de geportretteerde.

Simonette Marie barones van Haersolte van Haerst werd geboren op 8 oktober 1914 in ’s-Gravenhage. Haar vader, Joan Walrave baron van Haersolte van Haerst, was een telg uit een oud Overijssels adellijk geslacht, waarvan de stamvader begin 15e eeuw genoemd werd. De Van Haersoltes brachten eeuwenlang bestuurders en officieren voort en hadden door het bezit van belangrijke havezaten zitting in de Ridderschap van Overijssel. In 1814 werd een voorvader opgenomen in de Nederlandse adel en vijf jaar later volgde de erkenning van de titel baron.

Haar moeder, Anna Willemina ’s Gravesande Guicherit, was de dochter van een sectie-ingenieur bij de Staatsspoorwegen. De familie Guicherit kwam oorspronkelijk uit Frankrijk en in de 18e eeuw werd in Nederland de naam ’s Gravesande toegevoegd, toen een nakomeling zijn ouders op jonge leeftijd verloor en opgevoed werd door een bloedverwant en voogd met de naam Van ’s Gravesande.

Afb. 2. Laan Copes van Cattenburch nr. 17 in 's-Gravenhage.
Afb. 2. Laan Copes van Cattenburch nr. 17 in ‘s-Gravenhage.

Zij groeide als enige kind in het gezin op aan de Laan Copes van Cattenburch nr. 17 in ‘s-Gravenhage, maar haar vader was als luitenant-ter-zee 2e klasse veel van huis. Nadat hij zijn maritieme carrière in 1919 beëindigd had, werd hij directeur van de N.V. Woning Mij en N.V. Mij van Onroerende Goederen in Delft. Daarnaast was hij in de jaren 1935-1939 lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland.

Op 29 april 1937 huwde zij in ’s-Gravenhage mr. Coenraad Willem Antonie baron van Haersolte, met wie zij dezelfde overgrootvader deelde. Hij had rechten gestudeerd in Utrecht en was oud-reserve luitenant bij de cavalerie. Nadien trad hij in diplomatieke dienst en was eerst gezantschapsattaché in Parijs en later legatie-secretaris in Stockholm. Hun huwelijk haalde met foto’s verschillende kranten en men noemde het een ‘Haagsch society-huwelijk’: “Hedenmorgen om half twaalf is ten stadhuize door den heer P.C. Wesseling, chef van de afdeeling Burgerlijke Stand, het huwelijk voltrokken tusschen baron C.W.A. baron van Haersolte, legatie-secretaris bij het Nederlandsche gezantschap te Stockholm, en baronesse S.M. van Haersolte van Haerst. De kerkelijke inzegening geschiedde in de Duinoordkerk door den Ned. Herv. Predikant ds. A.K. Straatsma.”

Afb. 3. Het echtpaar Van Haersolte-Van Haersolte van Haerst op hun huwelijksdag in 1937 bij het verlaten van het stadhuis in 's-Gravenhage. De linker foto is afkomstig uit het Algemeen Handelsblad van 30 april 1937 en de rechter foto uit de Haagsche Courant van 29 april 1937.
Afb. 3. Het echtpaar Van Haersolte-Van Haersolte van Haerst op hun huwelijksdag in 1937 bij het verlaten van het stadhuis in ‘s-Gravenhage. De linker foto is afkomstig uit het Algemeen Handelsblad van 30 april 1937 en de rechter foto uit de Haagsche Courant van 29 april 1937.

Zijn diplomatieke carrière bracht haar naar Stockholm, waar hij kort voor hun huwelijk van gezantschapsattaché bevorderd werd tot gezantschapssecretaris 2e klasse, en hier werd in 1938 hun dochter geboren. In 1940 werd hij tijdelijk Nederlands zaakgelastigde in Helsinki, maar een jaar later besloten zij uiteen te gaan.

Op 2 februari 1946 hertrouwde zij in Stockholm mr. Justinus Egbertus Hendericus baron van Nagell, die voordien gehuwd was met de Amerikaanse Julia Johnson Calhoun. Hij stamde uit een oudadellijk geslacht uit Westfalen, waarvan de stamvader voor het eerst in 1385 genoemd werd. In de 16e eeuw vestigde een voorvader zich in Nederland en in 1814 werd de familie opgenomen in de Nederlandse adel met de titel baron. Hij groeide op kasteel Schaffelaar in Barneveld op en zijn vader was in deze gemeente burgemeester en daarnaast was hij Landcommandeur van de Ridderlijke Duitsche Orde.

Haar echtgenoot had een glansrijke carrière in diplomatieke dienst en deze bracht hem in de loop der jaren van Peking naar Washington en Sint-Petersburg. Hier maakte hij de Russische Revolutie in Sint-Petersburg in 1917 van dichtbij mee. Zo zat hij op een avond in gezelschap aan tafel in een restaurant, toen een ober de rekening bracht bij een groepje Russische communisten naast hen. Deze beviel de rekening niet, waarop de ober werd doodgeschoten. Na Sint-Petersburg volgde Londen, Boekarest en Stockholm als standplaats, waar hij tenslotte buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister werd. Vele eerbewijzen vielen hem ten deel, die ook terug te zien zijn op zijn portret, dat hierbij afgebeeld is:

Afb. 4. Mr. Justinus Egbertus Hendericus baron van Nagell (1882-1963). Portret door Dick van Diest part. bezit.
Afb. 4. Mr. Justinus Egbertus Hendericus baron van Nagell (1882-1963). Portret door Dick van Diest part. bezit.

Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau
Ereridder van de Johanniter Orde
Grootkruis Eikenkroon van Luxemburg
Grootkruis Noordster van Zweden
Grootkruis Witte Roos van Finland.

Na de beëindiging van zijn diplomatieke loopbaan keerden zij terug naar Nederland en bewoonden huis ‘Zomerland’ aan de Gezichtslaan nr. 47 in Bilthoven, waar ook haar ouders woonden. Hier hingen hun beider portretten, geschilderd door Dick van Diest, prominent in de eetkamer. Simonette barones van Nagell draagt op dit portret de parure met Russische amethisten, die Koningin Anna Paulowna ter gelegenheid van het huwelijk van voorouders van haar echtgenoot in 1850 schonk. De parure op het portret is, in vergelijking met de nu op Het Loo tentoongestelde set, nog uitgebreider. Drie strengen parels maken het geheel eleganter en tevens draagt barones Van Nagell een bijpassend diadeem, waarin eveneens amethisten zijn verwerkt.

Nadat haar moeder na een langdurige ziekte in 1959 kwam te overlijden, werd enkele jaren later ook haar echtgenoot ziek en overleed op 9 januari 1963 in het Diaconessenhuis in Utrecht. Vier jaar later kwam ook haar vader te overlijden. In de jaren die volgden, bleef zij actief. Zo was zij raadslid van de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland en voorzitter van de Nederlandse Teckel Club. Meer dan veertig jaar lang zette zij zich actief in voor de kynologie en werd daarvoor geëerd met de Gouden Erespeld van de Nederlandse Kynologie, maar ook buiten Nederland genoot zij op dit gebied grote bekendheid.

In januari 1990 werd zij ziek en na een kort ziekbed overleed zij op 30 januari in het Academisch Ziekenhuis in Utrecht. Simonette Marie barones van Nagell née barones van Haersolte van Haerst werd vijfenzeventig jaar en werd overeenkomstig haar wens in stilte gecremeerd.

Haar portret en dat van haar echtgenoot werd door haar erfgenaam verkocht en door een bekende van Simonette uit piëteit aangekocht op een veiling. Deze was zo bijzonder vriendelijk om bijgevoegde foto’s beschikbaar te stellen, zodat het verhaal hierbij aan u verteld kon worden. Aan hem hier nogmaals heel hartelijk dank!

Afb. 2. De juwelenset met Russische amethisten uit het bezit van de erven van mevr. J.L.A. Clifford Kocq van Breugel née barones Van Nagell.
Afb. 5. De parure met Russische amethisten uit het bezit van de erven van mevr. J.L.A. Clifford Kocq van Breugel née barones Van Nagell op de tentoonstelling op Paleis Het Loo.

Bent u ook geïnteresseerd in adellijk erfgoed en nieuws en wilt u de werkzaamheden van onze stichting mogelijk blijven maken? Word dan voor 17,50 euro per jaar donateur van onze Stichting Adel in Nederland door een mail te sturen naar nieuwsbrief@adelinnederland.nl. U ontvangt dan ook regelmatig onze digitale nieuwsbrief boordevol informatie. De Stichting Adel in Nederland heeft de Culturele ANBI-status en hierdoor kunt u als donateur bij de opgave voor de inkomstenbelasting giftenaftrek krijgen.