Nederlandse Kastelenstichting ondertekent als 100ste instelling het NDE-manifest

Afb. Ondertekening door NKS bestuursvoorzitter jonkheer drs. Robert J. Quarles van Ufford in aanwezigheid van NKS directeur Ir. Heidi gravin van Limburg Stirum (rechts) en drs. Anniek Meinders (links).

Niet alleen heeft de minister van OCW de nieuwe Nationale Strategie Digitaal Erfgoed  ondertekend, ook hebben al vele organisaties laten zien dat ze achter de uitgangspunten van het bijbehorende manifest staan. De Nederlandse Kastelenstichting sluit zich als nummer 100 aan in de rij van ondertekenaars. Kersverse bestuursvoorzitter Robert Quarles van Ufford heeft grote ambities. Zo wil hij het digitaal erfgoed van kastelen en buitenplaatsen in Nederland beter beheren en beschikbaar stellen.

Pleitbezorger voor kastelen en buitenplaatsen
De Nederlandse Kastelenstichting (NKS) www.kastelen.nl wil van kenniscentrum uitgroeien tot een kennis gedreven pleitbezorger voor het behoud van kastelen en buitenplaatsen. Bestuursvoorzitter Robert Quarles van Ufford vertelt over de online kennisbank: ‘De uitdaging is nu om alle artikelen, dossiers, boeken en beeldmateriaal over het monumentale erfgoed met de hulp van experts en vrijwilligers (nog) beter digitaal te ontsluiten. Zo kunnen betrokkenen deze kennis effectiever inzetten bij vraagstukken die zich nu bij de monumenten voordoen.’

Veel geleerd van NDE-project
Het centraal stellen van online gebruiksvriendelijkheid is essentieel, vindt ook NKS-directeur Heidi van Limburg Stirum. Daarom heeft zij met collega Janneke van Dijk, projectleider Dag van het Kasteel, deelgenomen aan de NDE-denktanksessie Klantinzicht. Zij hebben feedback gegeven op het resultaat hiervan, de handleiding Maak je erfgoedsite gebruiksvriendelijk. Heidi: ‘Door onze betrokkenheid bij dit denkproces hebben we veel geleerd, lessen die we nu inzetten voor onze eigen website en waar mogelijk naar onze achterban.’

Zuinig op ergoedinformatie
Beheerders, gebruikers en andere stakeholders van kastelen en buitenplaatsen hebben in de loop der tijd veel over de gebouwen geschreven en gedocumenteerd. ‘Doordat deze monumenten in het verleden vaak te maken hebben gekregen met plunderingen, oorlogen en brand, is helaas veel verloren gegaan. Daarom moeten we extra zuinig zijn op wat we nog hebben,’ zegt Robert.

Veel grotere kastelen hebben hun documentatie ondergebracht bij regionale archieven, die het vaak ook digitaliseren. ‘Maar,’ vervolgt Robert, ‘sommige houden het materiaal in eigen beheer, om verschillende redenen. Omdat dit op de lange termijn niet heel duurzaam is, gaan we hier werk van maken. We streven ernaar dat alles in samenhang met gerelateerde informatie en ander erfgoed bewaard, gepresenteerd en gebruikt kan worden.’

Het manifest
Het uitgangspunt van het Netwerk Digitaal Erfgoed is dat de erfgoedsector alleen het maximale uit digitaal erfgoed kan halen als alle partijen hierin samen optrekken. Staat jouw organisatie hier ook achter of zien wie het manifest al onderschreven hebben? Laat het weten per info@netwerkdigitaalerfgoed.nl.

Online dialezing do. 22 april: ‘Hoe gaat het nu op Huis Landfort?’

Afb. Landfort zoals het er uitzag. Inmiddels is de restauratie vergevorderd en hebben de gevels een nieuwe kleur gekregen. Foto @ René Dessing/www.skbl.nl.

De restauratie van de historische buitenplaats Huis Landfort in Megchelen is in volle gang. Daarover gaat een dialezing die op donderdag 22 april van 19.30 uur tot ongeveer 21.00 uur door stichting Erfgoed Landfort via een livestream wordt uitgezonden.

Wat is de stand van zaken en wat mogen bezoekers verwachten als alles klaar is?

Sinds 2017 werkt stichting Erfgoed Landfort (sEL) aan de bouwkundige en landschappelijke restauratie van de buitenplaats. Hierbij krijgen het landhuis, de bijgebouwen, de bruggen en het park hun vroegere grandeur terug. Het landhuis wordt volledig gerenoveerd en voor particuliere bewoning en ontvangsten geschikt gemaakt.

De herbouw van het koetshuis met onder meer een auditorium en ontvangst-, kantoor- en vrijwilligersruimtes nadert zijn voltooiing. Moestuin en visvijver worden hersteld, verdwenen fruitmuren zijn teruggeplaatst en er wordt een boomgaard met half-hoogstamfruit aangelegd.

Bezoekers kunnen op Huis Landfort straks kennis opdoen van alle aspecten die met het leven op historische buitenplaatsen samenhangen. Rondleidingen door het landhuis en de tuin zullen op aanvraag mogelijk zijn. Het park en de moestuin worden toegankelijk voor publiek, mits de stichting hiervoor voldoende vrijwilligers vindt. Daarom zal tijdens deze lezing ook aandacht worden gegeven aan de taken die vrijwilligers op Huis Landfort kunnen doen.

De lezing wordt gegeven door kunsthistoricus en buitenplaatskenner René Dessing, die als directeur aan stichting Erfgoed Landfort is verbonden. Hij gaat met dia’s in op alle veranderingen en toekomstperspectieven op Huis Landfort. Via een chatfunctie kunnen de toehoorders na afloop vragen stellen.

De lezing vindt plaats vanuit het gereedgekomen Koetshuis en is bedoeld voor iedereen die meer te weten wil komen over het heden en de toekomst van het eeuwenoude Huis Landfort.

Belangstellenden kunnen deze dialezing online volgen. Men kan zich hiervoor aanmelden door een e-mail te zenden aan Marjan Wellink: mwellink@erfgoedlandfort.nl. De link voor deelname wordt uiterlijk 24 uur voor aanvang van de livestream toegezonden.

‘Niet naar Dubai, maar Domburg’: AiN op Nu.nl

Afb. Kasteel Duivenvoorde is, zoals zoveel kastelen, niet langer particulier adellijk bezit, maar is ondergebracht in een stichting.

Op Nu.nl een artikel over hoe de adel er in Nederland financieel voor staat. Hiervoor werd o.a. AiN benaderd https://www.nu.nl/geldzaken/6128052/hoe-staat-het-met-de-nederlandse-adel-niet-naar-dubai-maar-domburg.html

Voor de jaarlijkse analyse door AiN van de Quote 500 op de aanwezigheid van adel zie: https://www.adelinnederland.nl/adel-de-quote-500-van-2020/

Veilingnieuws: de schilderende jonkheer Den Beer Poortugael

Afb. ‘De manteling’, schilderij door jonkheer Anton Willem den Beer Poortugael uit 1932. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Korendijk/https://veilinghuiskorendijk.nl.

Op maandag 19 april loopt er een online veiling af van kunst, antiek, zilver, schilderijen, enz. in allerlei prijsklassen bij Veilinghuis Korendijk, dat een dependance is van het Zeeuws Veilinghuis in Middelburg. Eén van de aangeboden kavels is dit schilderij door jonkheer Anton Willem den Beer Poortugael. Lees het verhaal hierbij hieronder of kijk in de catalogus voor wat er verder geveild wordt op https://korendijk.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog#

Afb. Jonkheer Anton Willem den Beer Poortugael. Portret door Isaac Israëls. Foto RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis.

Jonkheer Anton Willem den Beer Poortugael werd geboren op 18 september 1864 als zoon van jonkheer Jacobus Catharinus Cornelis den Beer Poortugael (1832-1913) en Anna Maria Evers (1835-1859). Zijn vader was officier en werd uiteindelijk luitenant-generaal tit. Daarnaast was hij onder meer minister van oorlog in 1879 en lid van de Raad van State. In 1903, toen Anton Willem negenendertig jaar was, werd zijn vader verheven in de Nederlandse adel en sindsdien was ook hij jonkheer.

In 1891 trad hij in het huwelijk met jonkvrouwe Amelia Gerardina van Humalda van Eijsinga (1867-1939) en het echtpaar kreeg een dochter en twee zoons. Net als zijn vader koos ook Anton Willem voor een militaire carrière en werd uiteindelijk kapitein bij de artillerie. Daarnaast was hij actief als amateur-schilder en zo is er van zijn hand een portret bekend: in 1905 kopieerde hij een miniatuur van zijn grootvader en schilderde dit op groter formaat na. Zelf liet hij zich in 1930 portretteren door Isaac Israëls, die als één van de belangrijkste schilders van de Amsterdamse Impressionisten bekend stond.

Op maandag 19 april wordt er een schilderij van de hand van jonkheer Anton Willem den Beer Poortugael geveild bij Veilinghuis Korendijk. Het betreft een gezicht op bomen getiteld ‘De manteling’ en is rechtsonder gemonogrammeerd A.W.dBP met het jaartal 1932. Het meet 35×50 cm en wordt getaxeerd op 30-50 euro.

Benieuwd naar wat er verder geveild wordt? Kijk dan in de online catalogus van Veilinghuis Korendijk https://korendijk.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog#

Veilingnieuws: portretbustes Hugo de Groot en Maria van Reigersbergen, portretje dominee Romeny en Schuurbeque Boeye wapenschild

Afb. Vereeuwigd in 18e-eeuws Loosdrechts biscuit porselein: Hugo de Groot en Maria van Reigersbergen. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman/www.veilinghuispeerdeman.nl.

Op zondag 18 april loopt er een online veiling af bij Veilinghuis Peerdeman in Utrecht met een groot aanbod van kunst, antiek, zilver sieraden, brocante en design in allerlei prijsklassen. Tot de aangeboden kavels behoren portretbustes van Hugo de Groot en echtgenote Maria van Reigersbergen, een portretje van dominee Romeny en een Schuurbeque Boeye wapenschild. Lees het verhaal hierbij hieronder of kijk in de catalogus voor wat er verder geveild wordt op https://www.veilinghuispeerdeman.nl/main.php?mode=catalogselect

Portretbustes Hugo de Groot en Maria van Reigersbergen
Mr. Hugo de Groot was (1583-1645) was de grootste rechtsgeleerde van zijn tijd en hij staat aan de basis van het internationaal recht. In zijn ‘Mare Liberum’, dat in 1609 werd uitgegeven, schreef hij over de zeeën en oceanen, die van iedereen zijn en waar alle landen vrij toegang tot moetenhebben.

In het conflict tussen Johan van Oldenbarnevelt en Prins Maurits stond hij aan de kant van de eerste en werd daarom gevangen gezet in slot Loevestein. Met de hulp van zijn echtgenote Maria van Reigersberg (1589-1653) en hun dienstmeisje Elselina van Houweningen (†1681) wist hij na anderhalf jaar met een list uit slot Loevestein te ontsnappen: met enige regelmaat werd een grote kist met boeken bezorgd en weer opgehaald. Door zich hierin te verstoppen, kon hij ontsnappen. Hij verbleef daarna jaren in het buitenland en kreeg een jaargeld van de Franse Koning Lodewijk XIII.

In 1631 was hij nog even terug in Nederland, maar opnieuw dreigde opsluiting en daarom verliet hij wederom het land. Hij trad vervolgens als gezant in Zweedse dienst en vestigde zich in Zweden. Toen hij 1645 vanuit Stockholm per schip onderweg was op de Oostzee kreeg hij te maken met schipbreuk. Hij bereikte veilig de kust en reisde te paard naar Rostock. Hier stierf hij op 28 augustus 1645. Zijn lichaam werd naar Delft vervoerd en hier werd hij bijgezet in een grafkelder in de Nieuwe Kerk.

In 1843 en 1892 werden drie nakomelingen verheven in de Nederlandse adel met het predikaat jonkheer/jonkvrouwe en met de familienaam Cornets de Groot en Cornets de Groot van Kraayenburg. Beide takken zijn thans uitgestorven.

Loosdrechts porselein
In de jaren 1782-1784 werden deze biscuit portretbustes in Loosdrecht gemaakt naar gravures van J. Houbraken van portretten van Hugo de Groot en echtgenote. Een vergelijkbaar paar portretbustes bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum in Amsterdam. De bustes worden getaxeerd op 2500-3500 euro.

Afb. 2. Dominee Romeny, litho door Wilhelmus Cornelius Chimaer van Oudendorp (1822-1873). Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman/www.veilinghuispeerdeman.nl.

Dominee Romeny
Ds. Hendrik Joannes Romeny (1792-1861) stamde uit een geslacht dat oorspronkelijk uit het Rijnland kwam en daar met de naam Romaney voorkwam. In de 18e eeuw vestigde zijn voorvader zich in Weesp en werd hier schepen en raad. Hendrik Joannes Romeny was vele jaren predikant en laatstelijk in Zwolle. Hij huwde Maria ter Haar en de nakomelingen van hun tweede zoon voeren de familienaam Ter Haar Romeny.

Het geslacht telt vele predikanten, waarmee het aanzien van de familie steeg, en is opgenomen in het blauwe boekje van het Nederland’s Patriciaat.

Het portretje, een litho door Wilhelmus Cornelius Chimaer van Oudendorp, wordt getaxeerd op 30-50 euro.

Schuurbeque Boeye
De familie Schuurbeque Boeye is een oude Zeeuwse familie, waarvan de stamvader, Jan Boye(nzoon) in de 15e eeuw in Zierikzee leefde. De familie bracht vele bestuurders voort. In 1746 trad mr. Jan Boeye, onder meer burgemeester van Zierikzee, in het huwelijk met Anna Schuurbeque en hierdoor ontstond de dubbele achternaam. In 1842 werd hun kleinzoon verheven in de Nederlandse adel en zijn nakomelingen leven als jonkheren/jonkvrouwen Schuurbeque Boeye voort.

Het betreft een gesneden en gepolychromeerd houten wapenschild: in zilver een zwart sluitblok met twee boeien, een blauwe golvende dwarsbalk en in rood een zilveren kat, daarboven een helm, het geheel omgeven door acanthusbladeren. Het helmteken (een hertekop) ontbreekt. Het wordt getaxeerd op 300-500 euro.

Afb. 3. Een 19e eeuws houten wapenschild van de jonkheren Schuurbeque Boeye.

Commando-overdracht Commandant der Strijdkrachten luitenant-admiraal Rob Bauer

Afb. Luitenant-admiraal en Commandant der Strijdkrachten Rob Bauer en echtgenote Maaike Bauer op het Wiener Ball in 2020.

Vandaag vond het Commando-overdracht van Commandant der Strijdkrachten luitenant-admiraal Rob Bauer plaats. Bij deze gelegenheid werd hij benoemd tot commandeur in de Orde van Oranje-Nassau, met de zwaarden In 2020 ontmoette AiN hem en zijn charmante echtgenote Maaike op het Wiener Ball in Noordwijk. AiN feliciteert luitenant-admiraal Rob Bauer van harte met zijn Koninklijke onderscheiding en wenst hem heel veel succes toe als nieuwe voorzitter van het NATO Military Committee.

Het portretje van Coenraad Pieter baron van der Feltz

Afb. Coenraad Pieter baron van der Feltz, portret door Adri Bleijs. Foto met dank aan Veilinggebouw De Zwaan in Amsterdam.

Mr. Coenraad Pieter baron van der Feltz (1902-1978) werd veertien jaar oud geschilderd door Adri Bleijs. Zijn vader was arts en zijn grootvader van moederskant, die uit de patriciaatsfamilie Ter Kuile stamde, was eveneens arts. Zelf werd Coenraad Pieter directeur van de N.V. Kunsthandel Santee Landweer. Hij bleef ongehuwd en werd vanwege zijn maatschappelijke verdiensten benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij overleed op 76-jarige leeftijd in Amsterdam op de Prinsengracht 608 in een huis dat hij deelde met een huisgenoot.

Zijn portretje wordt donderdag 15 april geveild bij Veilinggebouw De Zwaan in Amsterdam en wordt getaxeerd op 100-200 euro.

Wonen op stand: slot Rossum staat te koop

Afb. 1. Slot Rossum: witte neo-Tudor pracht weerspiegeld in de slotgracht.

Eens stond op deze plek het kasteel Rossum van het roemruchte adellijke geslacht Van Rossem. Dit kasteel werd tijdens het beleg van Zaltbommel in 1599 verwoest en de ruïne bleef er nog lang staan. In 1740 werd dit afgebroken en het geslacht Van Randwijck bouwde hier een klein slot voor de rentmeester.

In 1850 bouwde Godard Adrian Jacob baron van Randwijck, heer van Rossum, Heesselt en Beek (1805-1870) hier het huidige Slot Rossum, dat in de Engelse neo-Tudorstijl werd gebouwd, compleet met hoektorentjes, kantelen en imposante raampartijen. Het slot bleef familiebezit van de baronnen Van Randwijck, maar werd in 1949 verkocht.

Nu staat het opnieuw te koop en voor 4.100.000 euro is het slot met 24 kamers uw eigendom, inclusief het koetshuis, garage en de tuin van bijna 10.000 m².

Kijk voor een uitgebreide fotoreportage op https://www.funda.nl/koop/rossum-ge/huis-41080326-slotselaan-6/

Afb. 2. In de hal statige deuren in neo-Tudorstijl, marmeren vloertegels en een fraaie trap.
Afb. 3. In de grote zaal fraai stucwerk en hoge ramen in neogotische stijl.