Afb. Wan Bon is het tweede boek van Isabel barones van Boetzelaer.
Wan Bon is pas verschenen en wordt aangekondigd als ‘een ontdekkingsreis door het Suriname van toen en nu en een bijzondere vriendschap’
Met haar nieuwste boek heeft Isabel van Boetzelaer een literaire vorm gegeven aan de memoires van een ervaren verslaggever, die al ruim dertig jaar lang Suriname heeft bezocht en verslag heeft gedaan van de historische en recente geschiedenis van dit land, dat al zo lang verbonden is geweest met Nederland.
Isabel debuteerde enige jaren geleden met het boek Oorlogsouders, het familieverhaal van lief en leed in de oorlog, dat de storm van kritiek wist te weerstaan. En de verslaggever Aad Wagenaar kennen wij uit de bundel ‘Van Adel’ uit 1990, een serie interviews van bekende adellijke personen, met welk boek hij in dat jaar de prijs voor de dagbladjournalistiek won.
Isabel en Aad maakten een reis door Suriname, waarbij zij bijzondere ontmoetingen hadden en waarbij Aad steeds de verteller was en Isabel de luisteraar. Uiteraard komen vele aspecten van Suriname aan de orde: de slavernij, de samenstelling van de bevolking, de tropische natuur en natuurlijk ook de vraag hoe het mogelijk is, dat dit land nog steeds wordt bestuurd door een regering onder leiding van een man als Bouterse. Een aanrader dus voor allen die Suriname willen leren kennen.
Mr.dr. Vincent Arthur Maria van der Burg, geboren Zeist 17 april 1945, overleden Zeist 29 april 2020, Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, Commandeur in de Orde van de H. Paus Sylvester, Commandeur in de Orde van het H. Graf van Jeruzalem, Drager van de Inhuldigingsmedaille 1980, Oud-Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Publicist op juridisch, lokaal-historisch en genealogisch gebied, weduwnaar van Marianne Antonia van der Burg née Kokke.
Op 29 april 2020 is mr. dr. V.A.M. (Vincent) van der Burg in zijn woonplaats Zeist overleden in de leeftijd van 75 jaar. Hij was advocaat en politicus voor het CDA en was van 1979 tot 1998, dus bijna 19 jaar lang, lid van de Tweede Kamer. Hij was daarnaast publicist op juridisch en genealogisch gebied.
Vincent van der Burg heeft een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming van de Wet op de Adeldom. De bepaling over adeldom was in 1983 uit de Grondwet geschrapt en dit onderwerp zou voortaan bij de Wet geregeld worden. In het wetsontwerp van de hand van de Hoge Raad van Adel werd veel bij het oude gelaten. Zo zou adeldom alleen overgaan op kinderen, die uit het wettige huwelijk van een adellijke vader waren geboren. Intussen waren er nieuwe opvattingen over gelijke rechten, die ook in internationale verdragen waren vastgelegd.
Van der Burg heeft in september 1993 een amendement ingediend, waarin werd bepaald, dat adeldom ook zou overgaan op buiten huwelijk geboren en geadopteerde kinderen. Dit amendement is door de Tweede Kamer zonder discussie aangenomen en ook door de Eerste Kamer bekrachtigd. Later is discussie ontstaan over de vraag of deze regeling ook gold voor kinderen, die al geboren waren voor de inwerkingtreding van de wet. In een procedure over deze kwestie heeft Vincent van der Burg in 2018 een verklaring afgelegd, die inhield, dat het amendement onmiddellijke werking had, dus ook bedoeld was voor kinderen die al geboren of geadopteerd waren. De andersluidende interpretatie van minister van Thijn was in strijd met het geldende staatsrecht, aldus van der Burg.
Ten gevolge van het coronavirus is deze procedure helaas vertraagd en Van der Burg zal de afloop niet meer kunnen meemaken. Hij ruste in vrede.
Afb. 1. 12 kop en schotels, Dresden porselein, met portretten van Napoleon, Joséphine en Talleyrand. Foto met hartelijke dank aan het Venduehuis der Notarissen in Den Haag/www.venduehuis.com.
Op zondag 3 mei eindigt vanaf 20.00 uur bij het Venduehuis in Den Haag de online Vendue Next Door veiling met o.a. deze kop en schotels met onder meer Keizer Napoleon. Lees het verhaal hierbij hieronder of kijk in de online catalogus van het Venduhuis voor wat er verder geveild wordt op https://catalogus.venduehuis.com/auction?auction=281.
Afb. 2. Het portret van de Hertog De Talleyrand. Foto met hartelijke dank aan het Venduehuis der Notarissen in Den Haag/www.venduehuis.com.
Napoleon behoort tot de meest bekende historische persoonlijkheden en hij is één van de weinigen, die bekender is met zijn voornaam dan met zijn familienaam. Hij werd in 1769 geboren als Napoleone di Buonaparte in Ajaccio op Corsica. Zijn vader was de advocaat Carlo Maria di Buonaparte en zijn moeder Maria Laetitia Ramolino. De stamreeks van de familie gaat terug tot een stamvader die in 1540 overleed en in 1771 kreeg de familie Franse bevestiging – Corsica was Frans grondgebied – van hun adeldom.
Hij maakte pijlsnel carrière in het Franse leger en huwde in 1796 Joséphine Vicomtesse (Burggravin) de Beauharnais née Tascher de la Pagerie (1763-1814), die de weduwe was van Alexandre François Marie Vicomte (Burggraaf) de Beauharnais (1760-1794), die twee jaar daarvoor onder de guillotine zijn hoofd verloren had. Napoleon kroonde zichzelf in 1804 tot Keizer, maar besloot van zijn grote liefde te scheiden, omdat zij hem geen zoon baarde. Hij huwde vervolgens in 1810 de Oostenrijkse Aartshertogin Marie-Louise van Habsburg-Lotharingen (1791-1847) en kreeg met haar zijn gehoopte zoon en opvolger.
Zijn naaste familieleden gaf hij tronen om de status van zijn familie te vergroten: zijn broers werden koningen van Napels, Spanje, Holland en Westfalen, en twee zusjes werden Groothertogin van Berg en Toscane. Ook creëerde hij nieuwe adel, maar deze titels werden in het Koninkrijk der Nederlanden nooit erkend; Napoleon werd als een parvenu beschouwd en ook de door hem verleende titels werden als niet volwaardig gezien.
Zijn geschiedenis blijft tot de verbeelding spreken en dit zien we terug op deze kopjes, die onder meer gedecoreerd zijn met zijn portret en omringt met vergulde florale motieven. De schotels zijn gedecoreerd met vergulde geometrische motieven in een bijbehorende koffer met fluwelen voering. De kop en schotels zijn aan de onderzijde gemerkt met een gekroonde N.
Vermoedelijk stelt de dame met het diadeem Joséhine de Beauharnais voor en de heer met de rode sjerp de Franse staatsman Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord Hertog van Talleyrand en Prins van Benevento (1754-1838), die onder meer minister van Napoleon was. Wie de andere dame is, is niet duidelijk, maar suggesties zijn welkom.
Kijk in de online catalogus van het Venduhuis voor wat er verder geveild wordt op https://catalogus.venduehuis.com/auction?auction=278. Als u een bezoek wilt brengen aan het Venduehuis om de kavels te bekijken, dan dient u i.v.m. het Coronavirus een online afspraak te maken, zodat het Venduehuis alle regels rondom het Coronavirus in acht kan nemen. Een online afspraak maken kan via https://www.venduehuis.com/nl/plan-uw-afspraak.
Afb. 3. Napoleon en Joséphine. Foto met hartelijke dank aan het Venduehuis der Notarissen in Den Haag/www.venduehuis.com.
Afb. 1. De Fraeylemaborg in Slochteren met zijn kenmerkende toren.
Stichting Kastelen, historische Buitenplaatsen & Landgoederen (sKBL) doet met de besturen & directies van museaal benutte Nederlandse kastelen & historische buitenplaatsen een dringend beroep op minister Van Engelshoven (OCW) voor hulp en ondersteuning. Deze groep van circa 75 huizen dreigen nu tussen de wal en het schip te raken in de beschikbare noodmaatregelen. De meeste van deze stichtingen & organisaties zijn zeer afhankelijk van publieksinkomsten en worden in hun voortbestaan bedreigd. Gelet op hun grote maatschappelijke en sociaal-regionale waarden verdienen zij alle steun.
Maatschappelijke, organisatorische en financiële gevolgen
KBL genieten bij een groot publiek veel waardering. Alle huizen betreuren nu dan ook, dat zij hun maatschappelijke en educatieve diensten niet kunnen uitoefenen. Bovendien missen zij de inzet van hun vrijwilligers zeer. In ons land zijn meer dan 10.000 mensen vrijwillig actief op een kasteel of historische buitenplaats. Zonder inkomsten en vrijwilligersinzet zijn vele museaal benutte kastelen & historische buitenplaatsen in hun voortbestaan bedreigd. Door het wegvallen van entreegelden en de annulering van vrijwel alle evenementen ontberen inkomsten, maar gaan de uitgaven voor instandhouding en personeel onverminderd voort. De 1.5 meter regeling is in deze huizen met de vaak kleine vertrekken, smalle trappenhuizen en entrees niet of nauwelijks te realiseren. Hoe ziet hun toekomst er dan uit?
Cultureel ondernemerschap
De sector is vanouds creatief en ondernemend en dat komt de huizen nu wel goed van pas. Op veel huizen biedt men digitale publiekspresentaties van bijzondere collecties aan en/of worden verhalen tot leven gebracht. Ook zijn die kanalen van nut bij het onderhouden van de contacten met de essentiële groepen vrijwilligers. Voorts werken de huizen hard aan protocollen voor heropenstelling.
Verzoek om steun
Naast het al beschikbare nood- en steunpakket wordt een dringend verzoek gedaan voor maatregelen die museaal benutte kastelen & historische buitenplaatsen met hun parken en historische tuinen ondersteunen in hun voortbestaan. Een wens is het versoepelen van de Subsidie Instandhouding Monumenten (SIM) van 60% naar 80%. Ook is hulp gewenst bij het toepassen van de 1.5 meter maatregel voor heropenstelling, zoals contactloze oplossingen (kaartverkoop, audiotours) en extra veiligheids- en hygiënemaatregelen. sKBL roept gemeenten en provincies op tot coulance te bewegen bij huurafdrachten en zoekt de steun van particuliere fondsen. De brief waarin sKBL een beroep op de minister van OCW doet, is medeondertekend door het Geldersch Landschap & Kastelen, Kasteel De Haar, Kasteel Twickel, Kasteel Duivenvoorde, Huygens’Hofwijck, Middachten, de Fraeylemaborg en talrijke andere publiekstoegankelijke huizen in het hele land.
Afb. Zijne Eminentie de Vorst en 80ste Grootmeester Fra’ Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto (1944-2020). Foto met dank aan de Sovereign Order of Malta.
Het Grootmagistraat van de Souvereine Orde van Malta heeft vandaag bekend gemaakt dat op 29 april Zijne Eminentie de Vorst en 80ste Grootmeester Fra’ Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto is overleden. De Vorst-Grootmeester werd geboren op 9 december 1944 als zoon van Paolo dalla Torre, Conte (Graaf) di Sanguinetto, en Antonietta Pulvirenti De Grazia. Hij is sinds 1985 met de orde verbonden en werd in 2018 tot Vorst-Grootmeester verkozen.
Volgens de grondwet van de Orde is de Vorst-Grootmeester het soevereine en religieuze hoofd van de Orde. Hij is gekozen voor het leven, moet zich volledig wijden aan de ontwikkeling van de werken van de Orde en een voorbeeld stellen van het leven volgens christelijke beginselen voor zijn leden.
De Souvereine Militaire Hospitaal Orde van Malta Associatie Nederland werd bij besluit van de Vorst-Grootmeester van 20 januari 1911 heropgericht. De Orde heeft in Nederland ruim 120 leden in Nederland. De leden (mannen en vrouwen) kunnen van adel zijn, zijn belijdend katholiek en ouder dan 21 jaar, en hebben de Nederlandse nationaliteit. De doelstellingen van de Orde moeten in woord en daad onderschreven worden. Sinds 1919 is de Orde gevestigd aan de Nieuwgracht in Utrecht. Voorzitter van het Kapittel is ir. J.A.M. baron van Voorst tot Voorst.
Op 28 april overleed voetballegende Eddy Pieters Graafland op 86-jarig leeftijd. Zijn familienaam, Pieters Graafland, doet denken aan de adellijke familie Graafland/Hooft Graafland, die tot de bekende Amsterdamse regentengeslachten in de 17e en 18e eeuw behoorde. Nader onderzoek laat echter zien, dat hij hier niet van afstamt.
Cornelis Jan Louis Graafland (1776-1803) was de zoon van mr. Pieter Graafland, heer van Heenvliet en Coolwijkspolder (1748-1793) en Louise Carolina des H.R. Rijksbarones van Alderwerelt (1755-1783). Deze tak van het Amsterdamse regentengeslacht werd nooit verheven in de Nederlandse adel, maar is wel terug te vinden in het blauwe boekje van het Nederland’s Patriciaat.
Cornelis Jan Louis werd kapitein-luitenant-ter zee en trad op 8 augustus 1802 in Rotterdam in het huwelijk met Johanna Elisabeth Scheffers, na op 24 juli van dat jaar in ondertrouw te zijn gegaan. De bruid was al eerder gehuwd geweest en weduwe van Johannes Pieters. Uit dit huwelijk bracht zij een zoontje mee, met de achternaam Pieters. Drie jaar eerder was het echtpaar ook al in ondertrouw gegaan in Rotterdam op 18 mei 1799, maar tot een huwelijk was het toen niet gekomen. Wel kreeg het in die jaren een dochterje: Louisa Carolina Petronella, dat ongeveer 3 jaar oud op 12 juli 1803 in Rotterdam overleed en drie dagen later in de Grote Kerk aldaar werd begraven.
Niet lang daarvoor was ook Cornelis Jan Louis overleden: ‘Heden is overleden, myn waarde Echtgenoot, CORNELIS JAN LOUIS GRAAFLAND, in den ouderdom van 27 Jaren, aan eene uitteerende ziekte. Geve van dit sterfgeval, by dezen, kennis aan Famillie en Vrienden. Rotterdam den 31 Mey 1803. Elizabeth Johanna Scheffers, Wed. C.J.L. Graafland.’ Op 4 juni volgde de begrafenis in de Grote Kerk in Rotterdam.
Zelf overleed de weduwe op 15 november 1842 ‘des namiddags ten twaalf ure, in het huis staande aan den Amsteldijk’ in Nieuwer Amstel op de leeftijd van 83 jaar. Haar zoon Gerardus uit haar eerste huwelijk met Johannes Pieters had de achternaam van zijn stiefvader toegevoegd en ging als Gerardus Pieters Graafland door het leven. Hij had (en heeft) vele nakomelingen, waaronder de voetballegende Eddy Laurens Pieters Graafland (1934-2020).
Z.M. de Koning bezocht in 2016 met zijn familie Zwolle. Dit jaar zal Koningsdag door het Corona-virus anders zijn dan voorheen en daarom hier een terugblik.
Afb. 1. De Sassenpoort – de mooiste stadspoort van Nederland.Afb. 2. Z.M. de Koning met Henk Jan Meijer, burgemeester van Zwolle.
Afb. 3. Hofdame drs. Josephine Maria (‘Pien’) van Karnebeek née Thijssen, echtgenote van jonkheer mr. Jan Derck van Karnebeek.Afb. 4. Prinses Aimée van Oranje-Nassau, van Vollenhoven. Afb. 5. Prins Floris van Oranje-Nassau, van Vollenhoven.Afb. 6. Prinses Laurentien van Oranje-Nassau.Afb. 7. In historische kledij: de bewoners van het Vrouwenhuis uit de 18e eeuw (zie: www.vrouwenhuiszwolle.nl)Afb. 8. Het mooist versierde balkon van Zwolle.Afb. 9. De sloep met de Koninklijke Familie vaart door de Thorbeckegracht.
Afb. Jonkvrouw A.H. (‘Guusta’) de Beaufort: Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Foto met dank aan https://www.pen.nl/artikel/drie-nieuwegeiners-benoemd-in-de-orde-van-oranje-nassau.
Op de vandaag in de Staats Courant gepubliceerde lijst met namen is de volgende persoon te vinden behorende tot de Nederlandse adel die Koninklijk onderscheiden is ter gelegenheid van de verjaardag van Zijne Majesteit de Koning:
Jonkvrouw A.H. de Beaufort. Guusta de Beaufort is benoemd tot Lid in de Orde van Oranje Nassau vanwege haar langdurige vrijwillige activiteiten op verschillende gebieden. Zo is ze al sinds 1976 actief voor het Koningin Wilhelminafonds Kankerbestrijding (KWF) als voorzitter van de afdeling Nieuwegein en als coördinator van de collectanten. Zelf collecteert ze overigens ook.
Daarnaast is ze ook actief voor de Algemene Hulpdienst. Eén cliënt met complexe problematiek heeft ze jarenlang intensief begeleid. Daarnaast weet ze ook nog tijd vrij te maken voor andere hulpbehoevenden, zoals bijvoorbeeld een wekelijks bezoek aan oudere vrouw. Ook gaf ze onder meer taalles, begeleidt ze spelletjesmiddagen in het buurthuis.
Voor de Ankergemeente verzorgt ze bijbellezingen tijdens de dienst, ze legt pastorale bezoeken af, doet kosterwerk en leidt de gebedskring. Mensen kennen mevrouw De Beaufort als een zeer betrokken vrijwilliger die het opneemt voor mensen die in een kwetsbare positie zitten. Die mensen kunnen altijd op haar rekenen. Ze kijkt wat iemand nodig heeft en handelt daarnaar.
Op National Geographic is vanavond om 20.00 uur The Hope te zien, een film over Jane Goodall. Zij geniet grote bekendheid vanwege haar onderzoek naar chimpansees in het wild in Tanzania. Veel minder bekend is, dat zij gehuwd was met de Nederlandse filmproducent en auteur Hugo baron van Lawick (1937-2002).
Voor wie niet in de gelegenheid is (of was) om deze film te kijken, kan hierboven in ieder geval de trailer zien.
Jane Goodall (86 jaar) is nog steeds driehonderd dagen per jaar onderweg om lezingen te geven. Hierbij spreekt ze niet alleen over mensenrechten, maar ook over de klimaatcrisis én over haar hoop op een betere toekomst.
Deze documentaire is eigenlijk een vervolg op de documentaire uit 2014 over haar jaren als onderzoeker in Tanzania. In deze nieuwe film verandert zij van onderzoeker steeds meer in een activist, omdat zij ziet wat de mens het milieu aandoet.
Afb. Elsenburg werd gebouwd door de Amsterdamse regent Joan Huydecoper, wiens nazaten als jonkheren Huydecoper binnen de Nederlandse adel voortleven.
De geschiedenis van de verdwenen buitenplaats Elsenburg in Maarssen is tevens de geschiedenis van het ontstaan van het buitenleven aan de Vecht. De rijke koopman Joan Huydecoper (1599-1661), burgemeester van Amsterdam, speelde daarbij een belangrijke rol. Hij bouwde zijn boerenhofstede de Gouden Hoeff in 1628 uit tot het buitenhuis Goudestein. In de jaren erna realiseerde hij, als projectontwikkelaar avant la lettre, nog zo’n veertig buitenplaatsen. Daarmee veranderde de heerlijkheid Maarsseveen van een boerendorp in een lustoord van buitenplaatsen. Elsenburg, ontworpen door de bekende classicistische architect Philips Vingboons, was de eerste in de reeks. Op de buitenplaatsen vonden in de loop van de tijd grote veranderingen plaats wat betreft het type huis, de leefstijl van de bewoners en de omvang en inrichting van tuinen en omliggende gronden. Deze ontwikkelingen zien we terug in het verhaal over de buitenplaats Elsenburg.
