Kasteel Museum Sypesteyn ontvangt uniek 18e-eeuws servies

Afb. 1. Conservator Rik van Wegen (rechts) en bestuurslid Wim Dröge (links) van Kasteel Museum Sypesteyn nemen het Rozenservies in ontvangst van Ed van Mensch (midden) van de voormalige steunstichting van het Goois Museum. Foto ©Maarten van Haaff.

Kasteel Museum Sypesteyn is een bijzonder servies rijker. Het betreft een 131- delig Rozenservies van Loosdrechts porselein; het witte goud uit de porselein fabriek van Joannes de Mol die in 1782 failliet ging. Het 18-eeuwse Loosdrechts servies is zeer zeldzaam en dreigde in het depot van de gemeente Hilversum te verdwijnen.

Servies uit Van Hogendorp bezit
Sypesteyn ontving het servies van de steunstichting Goois Museum die het in 1986 met steun van de Vereniging Rembrandt van Jacoba Cornelia Arnoudina barones van Hogendorp (1887-1989), douairière jhr. mr. Hubert Alexander Maurits van Asch van Wijck (1879-1947) aankocht. Zij is een rechtstreekse nakomelinge van de bekende staatsman mr. Gijsbert Karel graaf van Hogendorp (1762-1834), die lid was van het Driemanschap van 1813 en één van de grondleggers is van ons Koninkrijk. De steunstichting van het Goois Museum is bij de sluiting van het Goois museum in 2004 opgeheven. Ed van Mensch is de vereffenaar en schenkt het bijzondere servies namens deze stichting aan Kasteel Museum Sypesteyn. Hierdoor wordt het servies na lange tijd weer zichtbaar voor publiek.

Afb. 2. Het Rozenservies is uiterst fraai gedecoreerd met vele rozen. Foto ©Maarten van Haaff.

Het servies is rijkversierd met rocaille ornamenten, decoraties in goud, geschilderde bladslingers en takjes met rozen. De knoppen op de deksels zijn plastisch uitgewerkt als veelkleurige bloemstillevens. Conservator Rik van Wegen van Kasteel Museum Sypesteyn heeft een bijzondere tafelpresentatie gemaakt waarop veel onderdelen uit dit 131-delig Rozenservies te bezichtigen zijn. Vanaf 2 maart is het servies voor bezoekers te zien.

Loosdrechts porselein
In 1774 kocht dominee Johannes de Mol een partij klei op uit de kelders van het Muiderslot. Dit materiaal was achtergelaten door de Weesper porseleinfabriek. Toen zijn eerste proefnemingen succesvol bleken, besloot hij een eigen fabriek te beginnen in Oud-Loosdrecht. De porseleinfabriek leverde een zeer grote productie en een enorme variatie aan voorwerpen. Dominee de Mol leverde met zijn porseleinfabriek in Loosdrecht een grote bijdrage om armoede tegen te gaan en economische ontwikkeling in gang te zetten. Door de hoge productiekosten, sterke buitenlandse concurrentie en een te klein afzetgebied deed hij de fabriek in 1782 over aan een aantal Amsterdamse geldschieters, die het bedrijf in 1784 naar Ouder- en vervolgens Nieuwer-Amstel verplaatsten.

Afb. 3. Het Rozenservies is vanaf 2 maart in een speciale presentatie te zien op Kasteel Sypesteyn. Foto ©Maarten van Haaff.

Over Museum Sypesteyn
Museum Sypesteyn laat de rijke geschiedenis van Hollands porselein, de collectie én tuin van jonkheer Henri van Sypesteyn zien. Tuin en Kasteel zijn vanaf 2 maart in de weekenden weer open voor publiek. Meer informatie op www.sypesteyn.nl

Stichting Kastelen, historische Buitenplaatsen en Landgoederen (sKBL): 5-jarig jubileum

Afb. De startpagina van de website van de stichting Kastelen, historische Buitenplaatsen en Landgoederen (sKBL), die boordevol informatie staat.

Vijf jaar geleden werd sKBL door René Dessing opgericht na het succesvolle Themajaar voor de Historische Buitenplaatsen, waarbij er bewust voor gekozen werd om zowel kastelen, buitenplaatsen als landgoederen in één landelijk verband te presenteren. Nu vijf jaar later is sKBL een begrip en kan terugkijken op een grote bijdrage aan de kennis en instandhouding van dit belangrijke erfgoed.

AiN feliciteert sKBL, haar medewerkers & vrijwilligers van harte met haar eerste lustrum en wenst haar de komende jaren nog meer succes toe!

Benieuwd naar sKBL, haar activiteiten en de (gratis!) nieuwsbrief? Kijk dan voor meer informatie op www.skbl.nl.

Blog over Friese adellijke kapiteins in de 16e en 17e eeuw

Afb. Jacob van Roussel in de lijkstatie van
stadhouder Ernst Casimir in 1633.

André Buwalda en Jeroen Punt werken samen aan een reconstructie van de kapiteins in de Friese compagnies in de 16e en 17e eeuw, met name tijdens de 80-jarige oorlog. Dit waren hoofdzakelijke leden van de Friese adel en zij proberen wekelijks hierover een blog te schrijven.

Inmiddels staat het eerste blog over ‘Joncker Jacob van Roussel, Collonel‘ online en deze is te lezen via http://buwalda.blogspot.com/2019/02/friese-kapiteins-1-jacob-van-roussel.html

Boekennieuws: Adellijk wild, door Maarten van Nispen tot Pannerden

Afb. 1. Jonkheer Maarten van Nispen tot Pannerden presenteerde op 7 februari jl. zijn boek Adellijk wild – een familiegeschiedenis. © Scheltema Boekverkopers.

Op 7 februari presenteerde Uitgeverij Magonia Adellijk wild – een familiegeschiedenis, een autobiografische familievertelling geschreven door jonkheer Maarten van Nispen tot Pannerden. Deze vertelling is gebaseerd op de dagboeken van ‘Buurt’, de vader van de auteur. Deze zat in de Tweede Wereldoorlog gevangen in het Oranjehotel in Scheveningen, en speelde later als secretaris-generaal op het Ministerie van Algemene Zaken een belangrijke rol bij vele politieke en maatschappelijke debatten.

Op de linkerfoto hieronder Maarten van Nispen met zijn uitgever Lex Jansen. Op de rechterfoto wordt Maarten van Nispen tijdens de boekpresentatie geïnterviewd door Ronald Ockhuysen. © Scheltema Boekverkopers.

Pas na lang vragen kreeg Maarten van Nispen van zijn moeder de dagboeken van zijn in 1972 overleden vader te lezen, waarna hij op zoek gaat naar het verhaal van vader Buurt. Niet alleen de Nederlandse #staat, het #katholicisme, het #koningshuis of de opeenvolgende #kabinetten hebben Buurts leven kleur gegeven, ook de #Achterhoek en zijn #afkomst, waarin #familiebanden, #jacht en #land een grotere rol blijken te spelen dan Maarten ooit gedacht had.

Afb. 3. Maarten van Nispen met Joop en Janine van den Ende, die hem alle ruimte gaven om van een beginnend verhaal een afgerond boek te maken. © Scheltema Boekverkopers.

Zoekend naar zijn vader moet de auteur ook het beeld van zichzelf bijstellen. Zoals geschoten wild adellijk moet worden voordat het geconsumeerd wordt, heeft de geschiedenis tijd nodig, voordat zij op papier gezet kan worden.

Adellijk wild. Een familiegeschiedenis, door Maarten van Nispen tot Pannerden. Uitgeverij Magonia ISBN 978 94 92241 30 6.

Maarten van Nispen (Den Haag, 1953) studeerde Franse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Groningen en Theaterwetenschap in Amsterdam. Hij schreef recensies en artikelen en was docent in het voortgezet en hoger onderwijs. Hij werd hoofd public relations bij veilinghuis Christie’s en later bij de Nederlandse Orde van Advocaten. In 2000 maakte hij de overstap naar Joop van den Ende Theaterproducties. Hij gaf leiding aan de PR-afdeling en sinds 2002 is hij director corporate communicatie van het internationale theaterbedrijf Stage Entertainment, en persoonlijk woordvoerder van de familie Van den Ende.

In het maartnummer van het digitale magazine van AiN komt een interview met Maarten van Nispen te staan over Adellijk wild. Voor 17,50 euro per jaar wordt u donateur van AiN en ontvangt u vier keer per jaar ons digitale magazine boordevol adellijke verhalen en adellijk nieuws. Mail voor meer informatie naar nieuwsbrief@adelinnederland.nl

Afb. 4. Een trotse familie en veel mediabelangstelling. Foto met hartelijke dank aan Bernt baron van Voorst tot Voorst.

 

Museum Van Loon verwerft collectie tekeningen door Pieter van Loon dankzij schenking

Afb. Jonkheer Pieter van Loon (1801-1873) was naast ingenieur Waterstaat zeer actief als tekenaar. Zijn huwelijk met jonkvrouwe Theodora Johanna Calkoen (1802-1879) bleef kinderloos, maar hij leeft voort in zijn omvangrijke erfenis van tekeningen, die een uniek tijdsbeeld biedt.

Museum Van Loon heeft een bijzondere schenking ontvangen met tekeningen van jonkheer Pieter van Loon (1801-1873). Een particuliere schenker heeft het museum 757 tekeningen van de 19e-eeuwse allestekenaar aangeboden. De tekeningen, zowel in albums als op losse bladen, zijn complementair aan de bestaande museumcollectie van ruim 1.000 werken van jonkheer Pieter van Loon. De nieuwe aanwinst is vanaf 15 februari te zien in de tentoonstelling Pieter van Loon: tekenaar in het hart van de 19e eeuw. Directeur Gijs Schunselaar: ‘Wij zijn enorm verheugd deze collectie toe te mogen voegen aan de onze. De afgelopen weken, in aanloop naar de tentoonstelling, is er achter de schermen gewerkt om dit mogelijk te maken. Fijn dat we nu kunnen melden dat dit gelukt is, en dat het publiek direct van deze nieuwe toevoeging aan de collectie kan genieten’.

In de tentoonstelling Pieter van Loon: tekenaar in het hart van de 19e eeuw wordt een kaleidoscopisch overzicht gegeven van meer dan 100 tekeningen uit de collectie van Museum Van Loon. Terwijl de 19e eeuw zich in rap tempo ontpopte als een tijdperk van grote veranderingen op economisch, staatkundig en sociaal opzicht, trok jonkheer Pieter van Loon door Europa met schetsboek en pen. Mensen, gebouwen, alledaagse straattaferelen en technische ontwikkelingen: niets ontsnapte aan zijn blik. Het kwetsbare werk, dat hij voornamelijk tussen 1840 en 1870 maakte, wordt slechts sporadisch tentoongesteld. Om zoveel mogelijk tekeningen te kunnen tonen aan het publiek, wordt de tentoonstelling iedere twee weken vernieuwd met een verse selectie van tekeningen uit de nog complete schetsboeken waarmee Pieter ooit door Europa trok. De tentoonstelling geeft hiermee een prachtige en persoonlijke inkijk in het hart van de 19e eeuw.

Museum Van Loon organiseert een aantal workshops tijdens de tentoonstelling. Bekende tekenaars geven een masterclass midden in de tentoonstellingsruimte. De eerste workshop wordt gegeven door tekenaar Jan Rothuizen, bekend van o.a. de Volkskrant en De Zachte Atlas van Amsterdam. Zijn scherpe en precieze stadstekeningen kunnen gezien worden als plattegronden van het stadsleven. Aanmelden voor de workshops is niet mogelijk, via Facebook worden de data bekend gemaakt en kunnen geïnteresseerden kans maken op een plekje in de workshop.

In het grote kijkboek Dwars door Amsterdam heeft architect Simone Bijlard dwarsdoorsnedes getekend van 10 iconische gebouwen in Amsterdam, waaronder Museum Van Loon. De originele en precieze tekeningen van Bijlard zijn een moderne variant op historische stadsgezichten. Het boek dat wordt uitgegeven door Querido wordt tijdens de tentoonstelling gepresenteerd in het museum en is vanaf april te koop in de boekhandels.

Speciaal voor de gelegenheid is Pieter van Loon online gegaan met zijn eigen Instagram account @jonkheerpietervanloon. Via dit kanaal roept hij ons, de chroniqueurs van deze tijd, op om vast te leggen wat óns opvalt aan de wereld om ons heen.

De Tentoonstelling Pieter van Loon: tekenaar in het hart van de 19e eeuw is vanaf 15 februari t/m 13 mei 2019 in Museum Van Loon in Amsterdam te zien. Kijk voor meer informatie op www.museumvanloon.nl.

51e Wiener Ball: stijlvol feest in ongedwongen sfeer in Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk

Afb. 1. V.l.n.r. Sandor en Herta Margarete von Habsburg-Lothringen, Aartshertog en Aartshertogin van Oostenrijk, Dr. Heidemarie Gürer, ambassadeur van Oostenrijk in Nederland en kolonel Thomas Johannes Heim, militair adviseur Oostenrijkse ambassade.

Zaterdagavond 9 februari vond in het Grand Hotel Huis ter Duin het 51e Wiener Ball plaats, dat wederom een stijlvolle avond was in feestelijke en ongedwongen sfeer, waar nieuwe en oude bekenden elkaar ontmoetten. Dit jaar waren er als gasten met de hoogste rang twee Oostenrijkse Aartshertogen uit de Keizerlijke familie Habsburg-Lotharingen aanwezig: Aartshertog Sandor en echtgenote Aartshertogin Herta Margarete. Zij stammen uit de tak die tot in 1860 in het Groothertogdom Toscane regeerde. Het Corps Diplomatique werd dit jaar vertegenwoordigd met de ambassadeurs van Oostenrijk, Hongarije en Zwitserland.

Afb. 2. 64 jongedames en -heren debuteerden op deze avond, waarbij de heren in rok of uniform verschenen en de dames in het wit gekleed waren met diadeem in hun haar.

Debutanten uit adel en patriciaat
De avond werd geopend door het Jungdamen- en Jungherrenkomitee, waarin dit jaar onder meer debuteerden jonkheer Joris Laman Trip, Francien van Gent, met een barones Van der Feltz als moeder, Marjan von Stein en Isabella barones van der Feltz. Daarnaast debuteerden er telgen uit de patriciaatsfamilies Van Bouwdijk Bastiaanse, Maas, Van Olden, Van Griethuysen, Westerouen van Meeteren, Sluis, Bogaert en Smits van Oyen. Ook mooie dubbele namen uit oude families als De Muinck Keizer, Jansen Verplanke, Nikkels van der Veen, Van Zinnicq Bergmann, Delgado Gosálvez en Van Reedt Dortland maakten deel uit van de debuterende jongedames en -heren.

Hieronder de foto’s van de debutanten op weg naar de grote zaal voor hun debuut:

De openingsdans, die onder leiding van de Weense dansmeester Heinz Heidenreich was ingestudeerd, was ook dit jaar weer bijzonder geslaagd en na het: “Alles Walzer!” kon er door iedereen gewalst worden op de klanken van het Ensemble Johann Strauss.

Afb. 3. Weken achtereen is er door de debutanten geoefend en voor het instuderen van de openingsdans kwam dansmeester Heinz Heidenreich speciaal uit Oostenrijk.
Afb. 4. Het Ministerie van Defensie was dit jaar ruim vertegenwoordigd.

Balgasten uit het rode en blauwe boekje
Hierna verspreidden de balgasten zich over de verschillende zalen en AiN zag en sprak velen uit het rode boekje: Van Rijckevorsel van Kessel, Versélewel de Witt Hamer, Von Balluseck, Van Tets, Van der Feltz, Van de Poll, Van Heurn, De van der Schueren, Van Heeckeren van Kell, Filz von Reiterdank, Van Dedem, Stoop, Laman Trip, Van Rechteren Limpurg, De Savornin Lohman, De Ranitz, Van Harinxma thoe Slooten, Van Weede en Van Lawick van Pabst.

Afb. 5. Jonkheer Pieter de Savornin Lohman, voorzitter van de Hoge Raad van Adel, en echtgenote Renée de Savornin Lohman-van Haselen.
Afb. 6. Een groepsfoto met telgen uit het rode en blauwe boekje met vrienden en verwanten. V.l.n.r. Mariam Ali, Arno Schrameijer, jonkvrouwe Cécile van de Poll, jonkvrouwe Nicole van Tets, jonkheer Hubert van Rijckevorsel van Kessel, Manuela Schrameijer-jonkvrouwe van Rijckevorsel van Kessel, Ietje Luiken, Rómulo Döderlein de Win, Sander Daniëls, Floor barones van Dedem, Hendrik Kets, Conny barones van Heeckeren van Kell, Dorothée van Basten Batenburg en Basira Ali.

Ook het blauwe boekje was goed vertegenwoordigd met patriciaatsfamilies als Döderlein de Win, Daniëls, Van Basten Batenburg, Van Bouwdijk Bastiaanse, Maas, Van Olden, Van Griethuysen, Westerouen van Meeteren, Sluis, Bogaert en Smits van Oyen.

Afb. 7. Clemens van Steijn, organisator van het Tulpenbal op 25 mei (zie: www.tulipsball.com/nl/), met debutante Emily van Rheenen.

Wat het Wiener Ball steeds opnieuw bijzonder maakt, is de mix van adel, patriciaat, leden van de hofhouding, vertegenwoordigers uit de politiek en het bedrijfsleven, terwijl de sfeer feestelijk, stijlvol en toch ongedwongen is.

Afb. 8. Franziska Hollinek en Jaimy van Overeem van het Wiener Staatsopernballett traden op deze avond twee keer op en kregen een groot applaus.

Om 24.00 uur was de Mitternachtsquadrille o.l.v. dansmeester Heinz Heidenreich en stond de dansvloer vol balgasten, die aansluitend enthousiast deelnamen aan de Galop.

Afb. 9. Tineke de Groot (in het midden) presenteerde niet alleen deze avond, maar mocht ook als ambassadeur voor SOS Kinderdorpen een cheque hiervoor in ontvangst nemen. Op de achtergrond het Ensemble Johann Strauss.

In de volgende uitgave van het digitale magazine van de Stichting Adel in Nederland in maart komt een uitgebreid verslag van het Wiener Ball met nieuwe foto’s, die niet op de website te zien zullen zijn. Het magazine van AiN wordt vier keer per jaar per mail aan de donateurs toegestuurd. Voor 17,50 euro per jaar kunt u donateur worden, steunt u ons in onze werkzaamheden en krijgt ook u dit digitale magazine toegestuurd. Mail voor meer informatie naar nieuwsbrief@adelinnederland.nl

Filmpjes: binnenkomst en openingsdans debutanten 51e Wiener Ball

Op 9 februari 2019 vond het 51e Wiener Ball plaats in Grand Hotel Huis ter Duin, waarbij 64 jongedames en jongeheren debuteerden en na binnenkomst een openingsdans uitvoerden. Deze werd ingestudeerd o.l.v. de Oostenrijkse dansmeester Heinz Heidenreich en werd uitgevoerd onder muzikale begeleiding van het Ensemble Johann Strauss.

Hieronder een filmpje van de binnenkomst van de debutanten:

Uit het rode boekje debuteerden telgen uit onder meer de families Van der Feltz, Von Stein, Laman Trip en uit het blauwe boekje telgen uit de families Van Bouwdijk Bastiaanse, Maas, Van Olden, Van Griethuysen, Westerouen van Meeteren, Sluis en Bogaert. Daarnaast waren er debutanten uit oude families met dubbele namen als De Muinck Keizer, Jansen Verplanke, Nikkels van der Veen, Van Zinnicq Bergmann en Delgado Gonsalvez.

Hieronder een filmpje van de openingsdans door de 64 debutanten, die ingestudeerd was o.l.v. dansmeester Heinz Heidenreich: