Jacob Eduard van Heemskerck van Beest (1828-1894): jonkheer & schilder

Afb. 1. ‘Angstige ogenblikken’, door jonkheer Jacob Eduard van Heemskerck van Beest (1828-1894). Foto met hartelijke dank aan het Zeeuws Veilinghuis/www.zeeuwsveilinghuis.eu.

Op 5 en 6 december 2018 vond er bij het Zeeuws Veilinghuis een grote veiling plaats van Indonesische Schilderijen en van Kunst, Antiek en Europese Schilderijen (zie: www.zeeuwsveilinghuis.eu.). Eén van de aangeboden kavels betrof een schilderij getiteld ‘Angstige ogenblikken’ uit 1883 door jonkheer Jacob Eduard van Heemskerck van Beest (1828-1894). Hieronder zijn verhaal.

Jonkheer Jacob Eduard van Heemskerck van Beest werd geboren op 28 februari 1828 in Kampen. Zijn moeder, Lucie Onno Zwiera van Ingen (1796-1870), stamde uit een oude familie uit Kampen en was de dochter van een kapitein. Zijn vader, jonkheer Dirk van Heemskerck van Beest (1779-1845), stamde uit een oude Delftse regentenfamilie, waarvan de stamvader begin 15e eeuw genoemd werd met de familienaam Van Beest. Vanaf de 18e eeuw ging de familie de naam (Van) Heemskerck van Beest voeren. Een voorvader maakte in 1486 faam toen hij vanuit Delft als pelgrim de tocht naar het Heilige Land maakte. In latere generaties waren leden van de familie vooraanstaande Delftenaren en waren zij onder meer schepen, veertigraad of notaris.

Jonkheer Jacob Eduard van Heemskerck van Beest. Foto door Willem Cornelis van Dijk (1826-1881) – National Portrait Gallery, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=31846711.

In de 18e eeuw werden voorouders officier en ook de vader van jonkheer Jacob Eduard werd officier en wel bij de marine. Aanvankelijk begon hij zijn maritieme carrière in 1794 in Nederlandse dienst, maar na de inval van de Fransen ging hij in Britse dienst om pas in 1813 weer in Nederlandse dienst te treden. Uiteindelijk zou hij in de Nederlandse adel worden verheven.

Ook Jacob Eduard koos aanvankelijk voor de zee en werd luitenant-ter-zee 2e klasse, maar koos in 1853 voor de schone kunsten en werd bekend met zijn zeegezichten en landschappen. Hij kreeg les van Dirk van Lokhorst en zijn schilderijen vielen al snel in de smaak. In 1872 kreeg hij de grote gouden medaille Arti en op de Wereldtentoonstelling van 1873 in Wenen viel hem dezelfde eer te beurt. In 1852 huwde hij de Dokkumse Geertruida Berendina de Feijfer (1829-1901) en kreeg met haar drie dochters en drie zoons, waarvan de jongste dochter ook kunstschideres werd. Op 22 december 1894 kwam hij in ’s-Gravenhage te overlijden.

In het Algemeen Handelsblad schreef men op 23 december 1894 bij zijn overlijden onder meer: ‘De kunstschilder Heemskerck van Beest, wiens toestand gisteren volgens bericht in ons ochtendblad reeds zeer zorgwekkend was, is heden te ‘s-Gravenhage overleden. (…) Heemskerck van Beest behoorde geheel tot de oude school en zijn overtuiging op kunstgebied heeft zich met den tijd niet gewijzigd: hij is sedert zijn bloeitijd – omstreeks 1870 – steeds dezelfde gebleven. Vandaar dat hij in den laatsten tijd minder op den voorgrond kwam. Een geregeld inzender was hij bijv. nog altijd op de tentoonstellingen van Kunstliefde te Utrecht.’

Zijn werk wordt tegenwoordig weer meer gewaardeerd en dit schilderij van 53-42 cm wordt geschat op 1000-1500 euro.

Kijk voor meer informatie over de veilingen bij het Zeeuws Veilinghuis op www.zeeuwsveilinghuis.eu