Veilingnieuws: het portret van Sophia van der Marck née van Lintelo

Afb. 1. Sophia van der Marck née van Lintelo, olieverf op paneel uit omstreeks 1650, 73 x 58,5 cm. Foto met hartelijke dank aan het Venduehuis der Notarissen in Den Haag/www.venduehuis.com.

Op 21 t/m 23 november vindt de Autumn Auction plaats bij het Venduehuis in Den Haag met o.a. dit portret, dat in de catalogus omschreven staat als ‘Lady van Lintelo-Van der Mark’. Hieronder leest u het verhaal bij dit portret.

Sophia van Lintelo werd geboren als dochter van Evert van Lintelo tot de Marsch en Mechtelt van Veen. De familie Van Lintelo behoorde tot de oude Gelders adel en haar vader werd verschreven in de Ridderschap van Zutphen. Daarnaast was hij markerichter van Harfsen en schepen in Zutphen. Hij was heer van de Marsch, een havezate nabij Zutphen. Het huwelijk van de overgrootvader van Sophia, ook een Evert van Lintelo, met de erfdochter Sophia Mulert bracht dit huis in het bezit van de Van Lintelo’s.

Sophia was de jongste in een gezin met 7 kinderen en voor haar waren er al vijf broers en een zusje geboren. Het waren roerige tijden, want de Tachtigjarige Oorlog was volop in gang en in 1572 werd het huis de Marsch geheel verwoest, toen Zutphen langdurig in de frontlinie lag, terwijl het pas een generatie daarvoor door de grootvader van Sophia nieuw gebouwd was. Over deze grootvader, wederom een Evert van Lintelo, kon men in de oude kronieken lezen: ‘Hij heeft ’t huis op den Marsch voor Zutphen getimmert’. De vader van Sophia was Spaansgezind en haar moeder hertrouwde na zijn dood zelfs Rogier de Mantua, een kapitein in dienst van de Koning van Spanje. Eén broer van Sophia sneuvelde in 1600 in de Slag bij Nieuwpoort, maar ook ander leed trof de familie, want haar enige zusje overleed in 1630 aan de gevolgen van de pest.

Afb. 2. De Marsch op een tekening door Cornelis Pronk uit 1730 © Wikipedia PD.

In 1600 trad Sophia in het huwelijk met Gerdt Brun van der Marck van Evenlo. Hun precieze huwelijkdatum is niet bekend, maar op 25 juli van dat jaar werd er wel een akte met huwelijkse voorwaarden ondertekend, waarin beiden onder meer bepaalden dat zij in dit huwelijk hun vaderlijk erfdeel inbrachten. Hun beider vaders waren dan wel overleden, maar hun moeders waren bij deze gelegenheid aanwezig en ondertekenden het document.

Gerdt Brun van der Marck van Evenlo was een zoon van Bruyn van der Marck en Christina van Bassenn. De familie Van der Marck stamde uit een bastaardtak van de graven Van der Marck, die generaties lang borgmannen waren geweest van Ottenstein in Munsterland. Door het huwelijk van Jurjen van der Marck met Femme ten Hamme waren de Van der Marcks in het bezit gekomen van Evenlo, een havezate die we tegenwoordig kennen onder de naam Everlo.

Hoe het Sophia van Lintelo en haar echtgenoot verder gegaan is, is niet bekend. Wel bekend is hoe het verder ging met de Marsch: de oudste broer van Sophia, natuurlijk Evert geheten, herbouwde de Marsch en gaf het een imposant, kasteelachtig uiterlijk. In deze gedaante bleef het in het bezit van de Van Lintelo’s, bijna tot aan het uitsterven van de familie in 1809. De laatste heer van de Marsch uit de familie Van Lintelo was Arnold Willem Tyman van Lintelo tot de Marsch (1701-1774). Hoewel hij twaalf kinderen kreeg (acht dochters en vier zoons), stierven zijn zoons op jonge leeftijd. De Marsch vererfde op een kleinzoon Van Heeckeren, maar deze verkocht het en de nieuwe eigenaar liet het in 1780 slopen.

Kijk voor de online catalogi van de veilingen op 21 t/m 23 november van het Venduehuis der Notarissen in Den Haag op http://www.venduehuis.com.