Veilingnieuws: portretbustes Hugo de Groot en Maria van Reigersbergen, portretje dominee Romeny en Schuurbeque Boeye wapenschild

Afb. Vereeuwigd in 18e-eeuws Loosdrechts biscuit porselein: Hugo de Groot en Maria van Reigersbergen. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman/www.veilinghuispeerdeman.nl.

Op zondag 18 april loopt er een online veiling af bij Veilinghuis Peerdeman in Utrecht met een groot aanbod van kunst, antiek, zilver sieraden, brocante en design in allerlei prijsklassen. Tot de aangeboden kavels behoren portretbustes van Hugo de Groot en echtgenote Maria van Reigersbergen, een portretje van dominee Romeny en een Schuurbeque Boeye wapenschild. Lees het verhaal hierbij hieronder of kijk in de catalogus voor wat er verder geveild wordt op https://www.veilinghuispeerdeman.nl/main.php?mode=catalogselect

Portretbustes Hugo de Groot en Maria van Reigersbergen
Mr. Hugo de Groot was (1583-1645) was de grootste rechtsgeleerde van zijn tijd en hij staat aan de basis van het internationaal recht. In zijn ‘Mare Liberum’, dat in 1609 werd uitgegeven, schreef hij over de zeeën en oceanen, die van iedereen zijn en waar alle landen vrij toegang tot moetenhebben.

In het conflict tussen Johan van Oldenbarnevelt en Prins Maurits stond hij aan de kant van de eerste en werd daarom gevangen gezet in slot Loevestein. Met de hulp van zijn echtgenote Maria van Reigersberg (1589-1653) en hun dienstmeisje Elselina van Houweningen (†1681) wist hij na anderhalf jaar met een list uit slot Loevestein te ontsnappen: met enige regelmaat werd een grote kist met boeken bezorgd en weer opgehaald. Door zich hierin te verstoppen, kon hij ontsnappen. Hij verbleef daarna jaren in het buitenland en kreeg een jaargeld van de Franse Koning Lodewijk XIII.

In 1631 was hij nog even terug in Nederland, maar opnieuw dreigde opsluiting en daarom verliet hij wederom het land. Hij trad vervolgens als gezant in Zweedse dienst en vestigde zich in Zweden. Toen hij 1645 vanuit Stockholm per schip onderweg was op de Oostzee kreeg hij te maken met schipbreuk. Hij bereikte veilig de kust en reisde te paard naar Rostock. Hier stierf hij op 28 augustus 1645. Zijn lichaam werd naar Delft vervoerd en hier werd hij bijgezet in een grafkelder in de Nieuwe Kerk.

In 1843 en 1892 werden drie nakomelingen verheven in de Nederlandse adel met het predikaat jonkheer/jonkvrouwe en met de familienaam Cornets de Groot en Cornets de Groot van Kraayenburg. Beide takken zijn thans uitgestorven.

Loosdrechts porselein
In de jaren 1782-1784 werden deze biscuit portretbustes in Loosdrecht gemaakt naar gravures van J. Houbraken van portretten van Hugo de Groot en echtgenote. Een vergelijkbaar paar portretbustes bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum in Amsterdam. De bustes worden getaxeerd op 2500-3500 euro.

Afb. 2. Dominee Romeny, litho door Wilhelmus Cornelius Chimaer van Oudendorp (1822-1873). Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman/www.veilinghuispeerdeman.nl.

Dominee Romeny
Ds. Hendrik Joannes Romeny (1792-1861) stamde uit een geslacht dat oorspronkelijk uit het Rijnland kwam en daar met de naam Romaney voorkwam. In de 18e eeuw vestigde zijn voorvader zich in Weesp en werd hier schepen en raad. Hendrik Joannes Romeny was vele jaren predikant en laatstelijk in Zwolle. Hij huwde Maria ter Haar en de nakomelingen van hun tweede zoon voeren de familienaam Ter Haar Romeny.

Het geslacht telt vele predikanten, waarmee het aanzien van de familie steeg, en is opgenomen in het blauwe boekje van het Nederland’s Patriciaat.

Het portretje, een litho door Wilhelmus Cornelius Chimaer van Oudendorp, wordt getaxeerd op 30-50 euro.

Schuurbeque Boeye
De familie Schuurbeque Boeye is een oude Zeeuwse familie, waarvan de stamvader, Jan Boye(nzoon) in de 15e eeuw in Zierikzee leefde. De familie bracht vele bestuurders voort. In 1746 trad mr. Jan Boeye, onder meer burgemeester van Zierikzee, in het huwelijk met Anna Schuurbeque en hierdoor ontstond de dubbele achternaam. In 1842 werd hun kleinzoon verheven in de Nederlandse adel en zijn nakomelingen leven als jonkheren/jonkvrouwen Schuurbeque Boeye voort.

Het betreft een gesneden en gepolychromeerd houten wapenschild: in zilver een zwart sluitblok met twee boeien, een blauwe golvende dwarsbalk en in rood een zilveren kat, daarboven een helm, het geheel omgeven door acanthusbladeren. Het helmteken (een hertekop) ontbreekt. Het wordt getaxeerd op 300-500 euro.

Afb. 3. Een 19e eeuws houten wapenschild van de jonkheren Schuurbeque Boeye.