Afb. De achterzijde van kasteel Rijnhuizen met zicht op de fraaie tuinaanleg. Ansichtkaart part. coll.
Het kasteel Rijnhuizen in Utrecht in zijn huidige verschijningsvorm dateert uit de 17e eeuw, toen het door Reynoud van Tuyll van Serooskerken in de Hollands-classicistische stijl verbouwd werd, maar het huis vindt zijn oorsprong in de 14e eeuw. Na de Van Tuylls woonden hier de adellijke families Van Reede en De Geer, maar ook de patriciaatsfamilie Döderlein de Win woonde een aantal jaren op dit fraaie huis.
Door het huwelijk van jonkvrouwe Ada Mathilda de Geer (1857-1943), vrouwe van Rijnhuizen, in 1880 met Gijsbert Carel Duco baron van Hardenbroek (1857-1902), heer van Lockhorst, kwam het huis in het bezit van dit geslacht. Hun kleindochter verkocht Rijnhuizen in 1958 aan een stichting.
Op de ansichtkaart kijkt men op de achterzijde van het huis, waar grote kuipplanten en bloemperken het aangezicht verfraaien. En wie de man in het openstaande venster is? Vermoedelijk betreft het – gezien het lichte huisjasje – de huisknecht, die vanuit het raam van de grote zaal op deze zomerse dag de fotograaf gadeslaat.
Afb. 1. Tulpenbal 2025: walsen aan zee in het Kurhaus in Scheveningen.
Op zaterdag 17 mei zal voor de elfde keer het Tulpenbal georganiseerd worden in een weekend vol activiteiten. Ook dit jaar is als locatie gekozen voor de sfeervolle grote zaal in het Kurhaus in Scheveningen. Hier zullen gasten uit binnen- en buitenland, van adel en niet van adel zich verzamelen voor een feestelijke avond in stijl en met traditie, maar tegelijk is er ook een ongedwongen sfeer en mogelijkheid om oude bekenden te ontmoeten en nieuwe vriendschappen te sluiten.
Veiling voor het goede doel
Ook dit jaar zal er weer een veiling zijn voor twee goede doelen: ‘Johanniter Netherland’ en ‘Diakoniezentrum Borwinheim’. Vorig jaar werd er 14.000 euro opgehaald bij de veiling op het Tulpenbal! De Orde van Sint-Jan staat bekend om haar eigentijdse benadering van hulpverlening, pragmatisch, doelgericht en inclusief. Het Diakoniezentrum Borwinheim ligt in het centrum van Neustrelitz, Duitsland, en combineert het leven van de stadskerkgemeenschap met verschillende sociale hulpdiensten onder één dak. Het werd in 1908 opgericht door de Evangelische Kerkgemeenschap van Neustrelitz, met de steun van en vernoemd naar Hertog Borwin van Mecklenburg.
Goede doelen in de afgelopen jaren
In de afgelopen jaren werden met de succesvol verlopen veilingen de volgende goede doelen ondersteund: Johanniter Nederland, de Queen Geraldine Foundation van Kroonprins Leka II van Albanië, de Prins Nicolae Foundation van Prins Nicolae van Roemenië en de Orde van Malta.
Afb. 2. In 2022 was de opbrengst van de veiling voor de Prins Nicolae Foundation. Op de foto tijdens deze veiling v.l.n.r. Z.K.H. Prins Nicolae van Roemenië , veilingmeester en balorganisator Clemens van Steijn en jonkvrouwe Stephanie de Beaufort.
Vorstelijke gasten
Vanwege de veiling voor het Diakoniezentrum Borwinheim zullen Z.H. Hertog Borwin en echtgenote H.H. Hertogin Alice van Mecklenburg dit jaar aanwezig zijn, samen met hun zoons Z.H. Erfprins Alexander en Z.H. Hertog Michael van Mecklenburg. Daarnaast zullen ook Prins Yisehak en Prinses Lissie Sellassie van Ethiopië aanwezig zijn en zal het Vorstelijk Huis Wolkonsky vertegenwoordigd zijn met Z.D.H. Prins Cosma, H.D.H. Prinses dr. Michaela en H.D.H. Prinses Sophia Wolkonsky.
Koop nu uw toegangskaart: laatste kans!
Iedereen die een toegangskaart koopt, is welkom en de kaartverkoop loopt nog t/m vrijdag 9 mei! Kaarten voor het Tulpenbal met diner vooraf of voor de verschillende activiteiten op vrijdag en zondag kunnen via de website besteld worden: https://www.tulipsball.com
Afb. 3. Tulpenbal 2022 v.l.n.r. Z.H. Michael Hertog van Mecklenburg, Z.K.H. Prins Nicolae van Roemenië , Z.E. vice-admiraal b.d. Matthieu Borsboom, H.D.H. Sophia Prinses Wolkonsky, Z.H. en H.H. Erfprins Alexander en Erfprinses Hande van Mecklenburg en Clemens van Steijn.
Afb. 1. Fier wappert de Driekleur vandaag aan het Foreestenhuis in Hoorn.
De stichting Adel in Nederland wenst u een mooie en goede Bevrijdingsdag toe!
Op de foto: het Foreestenhuis in Hoorn. De imposante gevel, waarachter oorspronkelijk drie huizen schuilgaan, werd in 1724 gebouwd in opdracht van Nanning van Foreest, heer van Petten, Nolmerban en de beide Egmonden (1682-1745). Hij was onder meer burgemeester en lid van de vroedschap van Hoorn. Niet alleen was hij met zijn vermogen van 1,5 miljoen gulden de rijkste inwoner van Hoorn, maar ook één van de rijkste Nederlanders van zijn tijd.
De familie Van Foreest behoort tot de oude riddermatige geslachten en de stamvader, Richolfus de Foresto (ridder in 1232), werd al in 1212 genoemd. Aan het einde van de 14e eeuw gingen telgen deel uitmaken van de stedelijke regentenelite van onder meer Hoorn. In 1814 en 1815 werden nakomelingen benoemd in de Ridderschappen van Holland en Overijssel en sindsdien behoort de familie Van Foreest met het predikaat jonkheer/jonkvrouwe tot de de Nederlandse adel.
Afb. 2. Nanning van Foreest, heer van Petten, Nolmerban en de beide Egmonden (1682-1745). Op de achtergrond het stadspaleis, dat door hem gebouwd werd. Portret door N. Verkolje. Foto met dank aan Beeldbank Stedelijk Museum Alkmaar. Bruikleen Stichting Van Foreest en Van Egmond van de Nijenburg. Gerestaureerd met steun van het Wijnand Goppel Fonds en het Margarethe Petronella Fonds, beheerd door het Prins Bernhard Cultuurfonds.Afb. 3. In de gevel het familiewapen: in zilver een uitgetande rode dwarsbalk.Afb. 4. Het Foreestenhuis in Hoorn: een stadspaleis met allure.
Afb. ‘DEN VADERLAND GETROUWE BLEEF IK TOT IN DEN DOOD’.
Bij de Duitse aanval in de meidagen van 1940 kwamen de volgende edelen om:
Jonkheer Constant Gevers Deynoot (1910-1940)
Carel Everhard graaf van Limburg Stirum (1917-1940)
Jonkheer Joachim Carel Vegelin van Claerbergen (1917-1940)
Carel baron de Vos van Steenwijk (1918-1940)
Philip Jules graaf van Zuylen van Nijevelt (1898-1940)
Bij de Japanse aanval op Ned.-Indië kwamen de volgende edelen in 1942 om:
Jonkheer Henri Martin van Beresteijn (1910-1942)
Jonkheer Willem Joannes Petrus van den Bosch (1921-1942)
Jonkheer Frédéric Jacques van der Does de Bye (1918-1942)
Jonkheer Alexander van Geen (1903-1942)
Jonkheer Louis Eugène de Roy van Zuidewijn (1914-1942)
Jonkheer Jan Jacob Storm van ’s Gravesande (1919-1942)
Alexander Frederik baron van Tuyll van Serooskerken (1912-1942)
De verhalen bij de bovenstaande namen zullen deze maand verschijnen in het nieuwste digitale magazine van de stichting Adel in Nederland. Dit wordt per mail aan onze donateurs toegestuurd. Het betreft een thema-uitgave: Oorlog & Vrede 1940-1945 deel I. Er volgen dit jaar meerdere delen met o.a. artikelen met als thema’s verzetshelden, vermoord in Auschwitz, de Slag om Arnhem, overleven in Japanse interneringskampen, dragers van oorlogsonderscheidingen, enz.
Voor 17,50 euro per jaar wordt u donateur, steunt u ons in onze werkzaamheden en ontvangt u drie keer per jaar ons digitale magazine in uw mailbox. Mail voor meer informatie naar info@adelinnederland.nl.
Inhoudsopgave Oorlog & Vrede 1940-1945 deel I:
Gesneuveld in de meidagen van 1940, door John Töpfer
Gesneuveld bij de aanval op Ned.-Indië in 1942, door John Töpfer
De Slag in de Javazee op 27 februari 1942 en de ondergang van Hr. Ms. De Ruyter, door John Töpfer
Alexander Frederik baron van Tuyll van Serooskerken 1912-1942, door Arjan den Boer
De dood van vijf gijzelaars in 1942, door drs. Coen baron Schimmelpenninck van der Oije
De Slag om Ned.-Indië: Albrecht Nicolaas baron de Vos van Steenwijk, door mr. A.N. baron de Vos van Steenwijk.
Jonkheer Philippe Darius Hendrik von Weiler, geboren ‘s-Gravenhage 18 april 2025, zoon van jonkheer Mark Rudolf Alexander von Weiler en Dena von Weiler née Mokhberolsafa.
Jonkheer Duco Constant Pieter Wesselman van Helmond, geboren Breda 25 april 2025, zoon van jonkheer Pieter Gillis Wesselman van Helmond en Bella Wesselman van Helmond née Beukers.
Afb. 1. Links François Doublet van Groenevelt (1688-1725) en rechts Cornelia Doublet van Groenevelt (1678-1710). Portretten door Nicolaes Maes. Foto’s met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen in Hilversum.
Vanaf dinsdag 6 mei loopt er een timed online veiling af bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum met kunst, antiek, zilver, porselein, juwelen, enz. in allerlei prijsklassen. Tot de aangeboden kavels behoren ook portretten van twee kinderen Doublet van Groenevelt. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus van Veilinghuis Van Spengen in Hilversum op vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog#responsive
Kavel 1 betreft twee kinderportretten van François Doublet (1688-1725) en Cornelia Doublet van Groenevelt (1678-1710) door Nicolaes Maes (1634-1693). Het jongensportret is gesigneerd en gedateerd ‘Maes 1691’. Beide portretten samen worden getaxeerd op 20.000-30.000 euro. Veilingopbrengst: 26.855 euro.
Mr. François Doublet, heer van Groenevelt en Moerkerken, (1642-1688), was schout en burgemeester van ‘s-Gravenhage en daarnaast drost en dijkgraaf van de stad Gorinchem en het land van Arkel. Hij was een nakomeling van de schatrijke Philips Doublet, die ontvanger-generaal was. Hij huwde 1e 1674 Abigail ten Hove (1650-1685) en 2e 1686 Maria Cornelia Fagel (1649-1739). Maria Cornelia was de dochter van mr. François Fagel (1585-1644), die raadsheer in de Hoge Raad van Holland en Zeeland was, en Maria Rosa (1595-1622).
Door hun financiële en bestuurlijke achtergrond behoorde het echtpaar Doublet van Groenevelt-Fagel tot de elite van ’s-Gravenhage en het is geen wonder dat zij twee kinderen lieten portretteren door de toonaangevende portretschilder op dat moment Nicolaes Maes (1634-1693): François Doublet van Groenevelt (1688-1725) en Cornelia Doublet van Groenevelt (1678-1710).
François Doublet van Groenevelt (1688-1725)
Mr. François Doublet van Groenevelt, heer van Groenevelt, werd gedoopt op 18 juli 1688 in ’s-Gravenhage. Hij werd veertigraad en schepen van Delft en huwde in 1715 (ondertr. 12 januari in Delft) Anna Constantia van der Beeke (1695-1723). Zij was een dochter van, de luitenant-generaal van de infanterie en gouverneur van de stad Venlo en het fort St. Michiel, Reijnier van der Beeke (1654-1724) en Maria Buysero (1673-1738), die de dochter was van de griffier en secretaris van Stadhouder Willem III: mr. Adriaan Buysero, heer van Dussen-Muilkerk en Ginhoven (1638-1680).
Anna Constantia van der Beeke overleed op 13 april 1723, niet lang na de bevalling van een dood kindje, en werd begraven in de Oude Kerk in Delft. François Doublet van Groenevelt overleed nog geen twee jaar later en werd op 15 september 1725 met koetsen uit ’s-Gravenhage gebracht en begraven in de Nieuwe Kerk in Delft. Zij lieten drie minderjarige kinderen na.
Eén van deze kinderen was Maria Doublet van Groenevelt (1720-1801). Maria bleef als 5-jarige wees achter. Haar oudoom mr. François Fagel (1659-1746) ontfermde zich over haar en werd haar voogd. Hij was zelf weduwnaar en zijn echtgenote stierf in het kraambed, terwijl zijn enige dochter op 20-jarige leeftijd overleed. Hij was de derde van zijn familie die griffier bij de Staten-Generaal was en door zijn vele kwaliteiten beschikte hij over veel invloed en gezag. Over hem werd gezegd dat hij naast de toenmalige weinig betekende Raadspensionarissen feitelijk jarenlang leiding had gegeven aan de buitenlandse politiek van de Republiek.
Door de buitenlandse contacten van haar oudoom zal Maria haar echtgenoot Robert d’Arcy, 4th Earl of Holderness, 8th Lord Conyers, 11th Lord Darcy de Knayth, hebben leren kennen. Op 29 oktober 1743 traden zij in het huwelijk en het jaar erna vertrok het echtpaar naar Venetië, waar haar echtgenoot tot ambassadeur was benoemd. Zij was inmiddels hoogzwanger en om de tijd te vullen, liet zij zich portretteren door Liotard. Op 13 augustus schreef zij aan haar voormalige voogd: ‘Alsoo niet veel te doen hebbe gehad seedert mijn verblijf hier soo hebbe mij verschijden maalen laten schilderen in Pastel, ik hebbe de vrijheid genoomen van U. Ed[elen] een van die over te senden hoopende dat U Ed het niet quaalijk sult nemen’ en ‘het is een van de Port[r]aiten die mij het meesten lijken hoewel na mijn gedagten het niet veel over heeft.’ Haar oud-oom reageerde met: ‘ick bedancke U Weled; voor het oversenden van dit aengenaeme portrait, als oock voor de parmesaense kaas, daarvan ick een portie hebbe, en die ick wonder goed bevinde.’
In september van dat jaar werd haar eerste kind geboren, een zoon, die echter niet oud werd. Haar tweede zoon stierf ook kort na de geboorte en alleen haar dochter Amelia bereikte de volwassen leeftijd. Met deze dochter kreeg zij het flink te stellen: zij was een gevierde schoonheid in haar tijd en deed aanvankelijk een schitterend huwelijk met de toekomstige 5de Hertog van Leeds. Zij werd echter verliefd op de vader van de dichter Lord Byron, scheidde van haar eerste echtgenoot en hertrouwde met haar minnaar. De staatsman Horace Walpole sprak over ‘a great breach in the house of Holderness’ en dat haar moeder geen contact meer met haar wilde. Uit dit tweede huwelijk werd een dochter geboren, en deze kleindochter werd na het overlijden van haar moeder door haar grootmoeder, de Gravin van Holderness, opgevoed.
Op 13 oktober 1801 kwam The Countess of Holderness née Mary Doublet van Groenevelt te overlijden, na jarenlang de respectabele positie van Lady of the Bedchamber aan het Hof van Koning George III bij diens echtgenote te hebben bekleed. Haar fijnzinnige pastelportret bleef eeuwenlang een gewaardeerd familiebezit: een herinnering aan een verweesd meisje dat liefdevol in de familie Fagel werd opgenomen en dat een glorieuze alliantie met een Engelse graaf aanging.
Afb. Jonkheer Careltje von Weiler (1880-1882). Foto part. coll.
Jonkheer Godfried Carl von Weiler werd geboren op 21 februari 1880 in het Zwitserse Davos Platz als eerste en enige kind van jonkheer mr. Jacob Lambert Wilhelm Carel von Weiler – telg uit een in 1822 in de Nederlandse adel ingelijfde Duitse adellijke familie – en Bernardina Lamberta von Weiler née van Lidth de Jeude.
Zijn ouders verbleven in verband met hun tuberculose in Davos Platz, maar een week na zijn geboorte sloeg het noodlot toe en overleed zijn moeder in het kraambed op 24-jarige leeftijd. Een half jaar later overleed op 28-jarige leeftijd ook zijn vader en Careltje bleef als weesje achter.
De achterzijde van deze foto vermeldt: “Na zijner ouders overlijden ten huize zijner grootouders Von Weiler te Zutphen trouw verpleegd door zijnen jeugdige tante Louise von Weiler.” Jonkvrouwe Johanna Louise von Weiler – de jeugdige tante – was op dat moment zelf pas zeventien jaar en huwde later de broer van haar jong overleden schoonzusje.
Haar goede zorgen mochten niet baten, want op 17 juni 1882 plaatsten de vier grootouders een annonce in de courant: “Heden overleed te Zutphen ons bemind kleinzoontje GODFRIED CARL von WEILER, in den leeftijd van 2 jaar en 4 maanden.” en Careltje werd “… aldaar begraven in het familiegraf.” Wat bleef, is een foto als herinnering aan een verweesd en ziekelijk jongetje dat opgedoft in een jurkje een beetje boos vanuit het verleden ons lijkt aan te kijken – maar zouden niet alle jongetjes zo kijken als ze een jurkje aan moesten?
Afb. Een adellijke wijnkelder bij het artikel ‘A taste of nobility. The wine cellars of Alfred Vilain XIIII in late nineteenth-century Belgium’.
De Werkgroep Adelsgeschiedenis (www.adelsgeschiedenis.nl) is opgericht in 1993 en heeft als voornaamste doel het bevorderen van de beoefening van en de kennis over de geschiedenis van de (Nederlandse) adel. Dit doet de werkgroep door middel van het uitgeven van het Jaarboek Virtus en monografieën in de Reeks Adelsgeschiedenis. Daarnaast organiseert de werkgroep symposia om het contact tussen onderzoekers en belangstellenden te vergroten. Ook organiseert ze voor haar leden excursies en webinars.
Virtus is het jaarboek van de Werkgroep Adelsgeschiedenis, met zowel Nederlandse als Engelstalige bijdragen. In deze editie staat het thema ‘Adel en eten’ centraal. Drie artikelen onderzoeken de rol van tafelen in de vroegmoderne diplomatie, (de kosten van) koninklijke menu’s en de wijnkelders van een prominente Belgische edelman. Daarnaast leest u in dit jaarboek o.a. over de oorlogsvoorbereidingen van een vijftiende-eeuwse edelman en een symposium over adellijke overlevingsstrategieën (1918-1955).
Afb. 1. Tulpenbal 2025: walsen aan zee in het Kurhaus in Scheveningen.
Op zaterdag 17 mei zal voor de elfde keer het Tulpenbal georganiseerd worden in een weekend vol activiteiten. Ook dit jaar is als locatie gekozen voor de sfeervolle grote zaal in het Kurhaus in Scheveningen. Hier zullen gasten uit binnen- en buitenland, van adel en niet van adel zich verzamelen voor een feestelijke avond in stijl en met traditie, maar tegelijk is er ook een ongedwongen sfeer en mogelijkheid om oude bekenden te ontmoeten en nieuwe vriendschappen te sluiten. Link naar een promotiefilmpje: https://youtube.com/shorts/DFSkD8gkZv8
Veiling voor het goede doel
Ook dit jaar zal er weer een veiling zijn voor twee goede doelen: ‘Johanniter Netherland’ en ‘Diakoniezentrum Borwinheim’. Vorig jaar werd er 14.000 euro opgehaald bij de veiling op het Tulpenbal! De Orde van Sint-Jan staat bekend om haar eigentijdse benadering van hulpverlening, pragmatisch, doelgericht en inclusief. Het Diakoniezentrum Borwinheim ligt in het centrum van Neustrelitz, Duitsland, en combineert het leven van de stadskerkgemeenschap met verschillende sociale hulpdiensten onder één dak. Het werd in 1908 opgericht door de Evangelische Kerkgemeenschap van Neustrelitz, met de steun van en vernoemd naar Hertog Borwin van Mecklenburg.
Koop nu uw toegangskaart!
Iedereen die een toegangskaart koopt, is welkom en de kaartverkoop is inmiddels gestart! Kaarten voor het Tulpenbal met diner vooraf of voor de verschillende activiteiten op vrijdag en zondag kunnen via de website besteld worden: https://www.tulipsball.com
Afb. 2. Vorig jaar vond in het Kurhaus in Scheveningen voor de 10e keer het Tulpenbal plaats. Ruim 400 balgasten uit 28 landen namen hier aan deel. Vanuit heel Europa en van Australië t/m de Verenigde Staten waren de aanwezigen naar Nederland afgereisd voor een feestelijk avond die in het teken stond van charity, vriendschap en traditie.Afb. 3. Clemens van Steijn, in zijn rol als veilingmeester, daarbij geassisteerd door jonkvrouwe Stephanie de Beaufort, wist vorig jaar 14.000 euro bijeen te krijgen voor goede doelen.Afb. 4. Onder een beschilderd plafond met flonkerende kroonluchters werd er vorig jaar volop gedanst op de klanken van het ConForte Symphonic Orchestra, dat uit vijftig orkestleden bestond, maar ook de DJ aansluitend kon op een volle dansvloer rekenen!
Afb. Op de voorzijde: ‘De Vaart bij ‘s-Graveland’ door Pieter Gerardus van Os in 1818.
’s-Graveland viert in 2025 een bijzondere mijlpaal: 400 jaar sinds de verkrijging van het octrooi in 1625. Bij het ontstaan waren bekende namen betrokken als Hooft, Bicker, Pauw, waarvan leden later in de adel verheven zouden worden, maar ook de Utrechtse edelman Godert van Reede, heer van Nederhorst deed mee.
Dit boek neemt je mee op een fascinerende reis door de tijd. In tien boeiende thema’s worden de verhalen beschreven van de mensen die hier woonden en leefden, voorzien van prachtige illustraties. Veel aspecten van het leven in ’s-Graveland komen aan bod, zoals de moeizame stappen in de begintijd in het thema Aanvang, de indrukwekkende Stalpaertkerk in het thema Geloof en de fusieperikelen in het thema Bestuur. De ’s-Gravelandse Vaart, ooit de levensader van het dorp, wordt belicht bij Vervoer, terwijl Kunst en Cultuur aandacht schenkt aan kunstenaars en koren. Dat en nog veel meer komt aan de orde in de hoofdstukken vol interessante feiten en ook herkenbare verhalen. Het boek biedt een schat aan informatie voor iedereen die ’s-Graveland en zijn geschiedenis een warm hart toedraagt. Of je nu specifieke onderwerpen wilt verkennen of het boek van kaft tot kaft wilt verslinden, het belooft een boeiende lees- en kijk ervaring te zijn.
