What’s in a name? De Zaak Bogendorff von Wolffersdorff

RoosSinds de nieuwe Wet op de Adeldom van 1994 is het in Nederland voor geadopteerde kinderen mogelijk geworden om de titel of het predicaat van hun vader te krijgen en daarmee zijn adeldom. In Nederland is adoptie alleen voor minderjarige kinderen mogelijk. Hierop zijn tot nu toe twee uitzonderingen bekend, waaronder een tweeëntwintigjarige vrouw vanwege de familierechtelijke verhouding die er tijdens haar minderjarigheid al bestond.

In Duitsland kunnen ook volwassenen zich laten adopteren en hier komt het nog weleens voor dat een volwassene zich tegen betaling laat adopteren om zo een adellijke naam te krijgen, maar hiermee wordt hij (of zij) echter niet van adel. In 1919 werden in Duitsland de voorrechten van de adel afgeschaft en werd de titel onderdeel van de achternaam: graaf Von Wertheim werd meneer Graaf von Wertheim.

De heer Nabiel Bagadi, geboren in 1963 in Karlsruhe, verkreeg door naamswijziging de achternaam Bogendorff en de toevoeging van de voornaam Peter en werd daarmee Peter Nabiel Bogendorff. Door adoptie verkreeg hij vervolgens de naam Von Wolffersdorff, waardoor hij Peter Nabiel Bogendorff von Wolffersdorff werd.

Nadat hij in 2001 naar het Verenigd Koninkrijk verhuisd was, verkreeg hij hier in 2004 door naturalisatie de Britse nationaliteit (zijn Duitse behield hij daarnaast) en wijzigde zijn voornamen en achternaam in Peter Mark Emanuel Graf von Wolffersdorff Freiherr von Bogendorff. Hiermee werd in het Verenigd Koninkrijk toegestaan dat Duitse adellijke titels (Graf/graaf en Freiherr/baron) als naam werden toegevoegd.

Een jaar later keerde hij en zijn echtgenote terug naar Duitsland, waar hun dochter geboren werd, die bij het consulaat-generaal van het Verenigd Koninkrijk in Düsseldorf werd ingeschreven als Larissa Xenia Gräfin von Wolffersdorff Freiin von Bogendorff. Het verzoek om zijn dochter met deze Britse naam in te schrijven bij de Duitse burgerlijke stand werd eerst afgewezen, maar werd door een bevel van het Oberlandsgericht alsnog gedaan.

In 2013 probeerde Peter Nabiel Bogendorff von Wolffersdorff ook in Duitsland zijn naam te wijzigen, zoals hij deze naar Brits recht voerde. Dit is hem nu geweigerd onder meer omdat hij met deze zelfgekozen namen met meerdere adellijke titels de schijn van adellijke herkomst weet op te wekken, wat in strijd is met de Grondwet van Weimar. Hierin werd bepaald dat titels bestanddeel van de familienaam zouden worden en alleen op familierechtelijke gronden overgedragen kunnen worden, maar er mogen geen nieuwe adellijke titels meer worden verleend, die de indruk van adellijke herkomst geven.

Naar eigen zeggen, deed hij de naamswijziging, omdat hij het nationaalsocialistische naamsrecht van 1938 wilde aanvechten: “Dit verbiedt ons namen te veranderen, zodat men afkomst en ras herkennen kan.”

‘What’s in a name? That which we call a rose, by any other name would smell as sweet’, liet Shakespeare Juliet zeggen. De naam Bogendorff von Wolffersdorff is in ieder geval een naam met een luchtje en een mooi voorbeeld hoe iemand via adoptie in Duitsland en via naamsverandering in het Verenigd Koninkrijk in Duitsland adellijke uitstraling probeert te krijgen.

Link naar een artikel in Bild met foto van de hoofdpersoon: http://www.bild.de/regional/chemnitz/adelige-titel/irrer-streit-um-chemnitzer-moechtegern-graf-44169978.bild.html

Link naar de uitspraak online: http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=179469&pageIndex=0&doclang=nl&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=855817