Boekennieuws: Biljoen. Kasteel – bewoners – landgoed

Afb. 1. De achterzijde van kasteel Biljoen in Velp, met zijn sierlijke hoektorentjes oprijzend uit de gracht. Foto met dank aan Uitgeverij WBOOKS.

Kasteel Biljoen met zijn ranke hoektorentjes, wonderschone grote zaal met fenomenaal stucwerk, weerspiegeld in de slingerende vijvers en omringd door een fraai landschapspark werd al vaak geroemd. Eerst nu is er een boek verschenen dat door inhoud en vormgeving de aandacht geeft aan Biljoen die het verdient.

Onder redactie van Conrad Gietman en Jorien Jas hebben vijftien auteurs, ieder met hun eigen specialisme, de geschiedenis van Biljoen tot leven gebracht. Er zijn bijdragen over voorwerpen, meubels, portretten, het park, de verschillende bewoners en het beheer van het landgoed – bijdragen die ieder afzonderlijk interessant zijn om te lezen, maar die achter elkaar gelezen ons in de huidige tijd brengen.

Afb. 2. In de 19e eeuw ontwierp de architect Eberson een nieuwe toegangsbrug met daarop leeuwen en beren die schilden met familiewapens dragen. Foto met dank aan Uitgeverij WBOOKS.

In 2009 verwierf Geldersch Landschap & Kasteelen Biljoen en voor die tijd was het in het bezit van de volgende adellijke geslachten: Van Lennep (1535-1661), Van Spaen en Van Hardenbroek (1661-1872). Voor het in- en exterieur van het huidige Biljoen zijn met name de baronnen Van Spaen zeer belangrijk geweest, ook al heeft de familie Van Hardenbroek een prominent stempel op de voorgevel gedrukt door de plaatsing van hun familiewapen boven de ingang.

Afb. 3. Het echtpaar Lüps-De Blocq van Scheltinga – de laatste generatie Lüps op Biljoen. Foto met dank aan Uitgeverij WBOOKS.

In 1872 kocht Johann Heinrich Wilhelm Lüps (1812-1880), een ondernemer uit een Duitse familie die rijk geworden was door handel en industrie, het kasteel, nadat hij in voorgaande jaren al veel grond in deze omgeving gekocht had. Nieuw geld deed zijn intrede op Biljoen en vier generaties Lüps bewoonden vervolgens het kasteel, waarmee ook de moderne tijd het huis binnenkwam met waterleiding, verwarming en een electrisch belsysteem. De familie Lüps kon het dankzij hun kapitaal lang op Biljoen volhouden, maar uiteindelijk verandert nieuw geld in minder geld en wordt het daarmee ‘oud geld’. De laatste Lüps op Biljoen was Johan Hendrik Willem Lüps (1930-2006) en hij trad in het huwelijk met jonkvrouwe Albertine Maria Isabelle de Blocq van Scheltinga (1928-2006). Ook zij stamde uit een familie met een landgoed achtergrond en haar vader zag zich genoodzaakt om al in 1953 en 1959 zijn Friese bezittingen te verkopen en hij vestigde zich vervolgens in Zwitserland. In de laatste decennia werd de instandhouding van Biljoen steeds moeilijker en het werd duidelijk dat ook aan het tijdperk Lüps op Biljoen een einde zou komen. Heel symbolisch gaf de laatste Lüps dan ook de opdracht om de familiegrafkelder af te sluiten door de ingang met aarde te laten bedekken, waardoor deze onvindbaar zou worden.

Biljoen blijft volgens de testamentaire bepalingen van de laatste Lüps een bewoond huis en daarmee blijft het voor bezoek gesloten en lijkt het ontoegankelijk als voorheen. Maar nu is er gelukkig dit boek: Biljoen was eeuwenlang een gesloten boek, maar u kunt het nu met dit boek thuis zelf openen!

Link naar meer informatie en bestelmogelijkheid: https://wbooks.com/winkel/nederland/gelderland/biljoen-kasteel-bewoners-landgoed/

Afb. 4. De grote zaal op Biljoen met het stucwerk naar prenten van Piranesi. Foto met dank aan Uitgeverij WBOOKS.