Gisteren vond op landgoed Vanenburg in Putten voor de 9^e keer de uitreiking van de Ithakaprijs en het Ithakastipendium plaats van de stichting Kastelen, Buitenplaatsen en Landgoederen (sKBL). Aan beide is een bedrag van 5000 euro verbonden, waarmee dit de belangrijkste zijn op het gebied van kastelen, buitenplaatsen en landgoederen.

Hieronder een filmpje met de bekendmaking van de winnaar van de Ithakaprijs 2023 door juryvoorzitter Paul Schnabel.

Dr. Renger de Bruin: ‘Adel en Ridderschap in Utrecht’
De Ithakaprijs is een prijs voor de beste publicatie op het gebied van onderzoek naar historische buitenplaatsen, kastelen en landgoederen. Dit jaar waren er acht genomineerden (voor een overzicht zie: https://www.skbl.nl/genomineerden-ithakaprijs-2023-bekend/). De jury roemde het boek om zijn omvattend overzicht van 1000 jaar geschiedenis van de elite in Utrecht. Het werd heel wetenschappelijk en een standaardwerk in zijn soort genoemd.

Renger de Bruin vertelde in zijn dankwoord dat hij de nominatie al een hele grote eer had gevonden en hij vond de overige genomineerde boeken ook van sterke kwaliteit. Hij werkte zes jaar aan dit boek en het boek laat een breed beeld zien van de Utrechtse adel. Het toont ook de zwarte bladzijden van de geschiedenis, zoals slavernij en collaboratie, maar laat ook het nagelaten erfgoed van de adel in Utrecht zien met hun kastelen, buitenplaatsen, portretten en tuinen. Het onderzoek was voor hem een fantastisch traject en hij dankte de jury, maar ook de Ridderschap van Utrecht, die dit boek mogelijk had gemaakt. Speciale dank was er voor Coen baron Schimmelpenninck van der Oije, die voor hem een belangrijke gesprekspartner was tijdens de totstandkoming, en zijn echtgenote, die hem veel moest missen, terwijl hij aan het werk was op zijn studeerkamer.

Maartje Duin: onderzoeksproject ‘Mina & Mevrouw’
Het Ithakastipendium is een stipendium van 5000 euro voor onderzoekers, die op uiteenlopende studiegronden onderzoek willen verrichten naar kastelen, buitenplaatsen en landgoederen. Voorwaarde is dat het onderzoek gepubliceerd gaat worden.

De overgrootmoeder van Maartje Duin was Helena Maria gravin van Lynden née jonkvrouwe Calkoen (1886-1986), die op kasteel Ter Hooge woonde. Maartje Duin is bezig met een podcastserie over haar overgrootmoeder en Mina, die als dienstmeisje in 1937 in dienst trad op Ter Hooge in Middelburg. Mina was een mythe in de familie en Maartje doet onderzoek naar wat er waar is van deze verhalen. Het is een onderzoek naar klassen, keuzes en ongelijkheid. Haar overgrootmoeder hield vanaf haar 13^e jaar tot kort voor haar 100^ste verjaardag dagelijks een dagboek bij. Kenners noemen dit het meest omvangrijke dagboek dat er in Nederland bestaat. Maartje Duin heeft voor het lezen en het verwerken van de informatie haar familieleden ingeschakeld, omdat het om zo ongelooflijk veel informatie gaat. De vrouwbeelden van Mina en Mevrouw werkten generaties lang door en zij is erg blij met dit stipendium omdat dit verhaal nu de aandacht krijgt die het verdient.