Slot Zuylen: tentoonstelling ‘Moord en Brand!’ geopend

Afb. 1. Slot Zuylen in het warme avondlicht van vrijdag 3 juni. Het slot waar Belle van Zuylen woonde en dat tot 1951 door haar familie, de baronnen Van Tuyll van Serooskerken bewoond werd, werd in 1952 in een stichting ondergebracht. Sindsdien is het opengesteld voor bezoekers.

Op vrijdag 3 juni vond op Slot Zuylen de feestelijke opening plaats van de tentoonstelling ‘Moord en Brand!’. Deze tentoonstelling gaat over Slot Zuylen en de gebeurtenissen in het Rampjaar 1672, toen ons land, de Republiek der Verenigde Nederlanden, werd aangevallen door Engeland, Frankrijk en de bisschoppen van Keulen en Münster.

Hieronder: een kort fragment van het muzikaal onthaal met drie ‘Rampliederen’ over de gebeurtenissen in het Rampjaar 1672.

De aanwezigen werden op het voorplein muzikaal onthaald met drie gezongen Rampliederen, begeleid op harp en cello, die verhaalden over de gebeurtenissen in het Rampjaar 1672. Willem te Slaa, directeur Stichting Exploitatie Slot Zuylen, heette de aanwezigen welkom en zei: “Zo feestelijk als het nu is, zo’n puinhoop was het 350 jaar geleden.” Na decennia bezuinigen (“Er is niks nieuws onder de zon”) moest een klein leger van 20.000 soldaten het opnemen tegen een overmacht van 120.000 soldaten.
Stadhouder Willem III wilde Utrecht wel verdedigen, maar dan moest buiten de stad alles plat, om zo een goed schootsveld te creëren. Dit gebeurde door allerlei strubbelingen niet en de gevolgen waren uiteindelijk groot voor Utrecht en de Vechtstreek, toen de Franse troepen Utrecht binnenvielen: “Veel kastelen en dorpen gingen verloren. Er was een bewind van terreur en om de oorlog te financieren legden de Fransen brandschattingen op.” Ook Slot Zuylen werd gebrandschat en de bewoners moesten 4000 gulden betalen, waardoor het ontkwam aan vernietiging – de kwitantie van de intendant van de Franse Koning is op deze tentoonstelling te zien.

Afb. 2. Willem te Slaa, directeur Stichting Exploitatie Slot Zuylen, heette de aanwezigen welkom en zei: “Zo feestelijk als het nu is, zo’n puinhoop was het 350 jaar geleden.”

Hierna kreeg Rob van Muilekom, gedeputeerde Binnenstedelijke Ontwikkeling, Wonen, Cultuur & Erfgoed, Gezonde leefomgeving en Hart van de Heuvelrug bij de provincie Utrecht, het woord: “Hoe actueel is het thema in deze tijden”, zei hij over deze tentoonstelling en de vergelijkingen tussen toen in de Vechtstreek en nu in Oekraïne komen bij de bezoekers van deze tentoonstelling vanzelf op. Hij complimenteerde de inzet van velen die bij Slot Zuylen betrokken zijn, ook in onzekere Corona tijden, en was blij dat Slot Zuylen weer opengesteld was met een bijzondere tentoonstelling, want “Dit is een plek, die bezocht móet worden!” Hij was lovend over de samenwerkingen met kasteel Amerongen, want “Sámen bereik je méér!” Hierna verklaarde hij de tentoonstelling ‘Moord en Brand!’ voor geopend en konden de aanwezigen in het slot de tentoonstelling bezoeken. Deze zeer fraai vormgegeven tentoonstelling door Karel Buijn, is een aanrader om te bezoeken. Rondom ‘Moord en Brand!’ worden er meer activiteiten georganiseerd, zoals lezingen, concerten en diners in de kasteeltuin, dus het is een aanrader om de website van Slot Zuylen in de gaten te houden: www.slotzuylen.nl.

Afb. 3. Linksboven: de kwitantie van 4000 gulden, waarmee de vernietiging van Slot Zuylen werd afgekocht. Rechtsboven: Hendrik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1642-1682), kasteelheer van Zuylen in 1672, met echtgenote Anna Elisabeth van Reede (1652-1682) en hun kinderen Reinout Gerard en Trajectina Anna Elisabeth. Rechtsonder: gedeputeerde Rob van Muilekom, die de tentoonstelling opende. Middenonder: huis Vechtvliet, dat door de Fransen in 1673 verwoest.