Afb. Jonkheer dr. Jacob Six: Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Ter gelegenheid van de verjaardag van Z.M. de Koning zijn de volgende edelen geridderd. In het komende magazine van de stichting Adel in Nederland een uitgebreid overzicht met achtergrondinformatie en foto’s.
Jonkheer drs. L.D. M.T. von Bönninghausen te Fleringen, gemeente Tubbergen, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Mr. J.E.F.M. den Drijver née jonkvrouwe van Rijckevorsel, wonende te ’s-Gravenhage, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Jonkvrouwe M.V. Quarles van Ufford te ’s-Gravenhage, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
M.C. Terwindt née jonkvrouwe Sickinghe te Bilthoven, gemeente De Bilt, Lid in de Orde van Oranje-Nassau.
C.A. Barones de Westenholz MA, voorzitter van het Louis Couperus Museum, wonende te Londen, Groot-Brittannië, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Barones De Westenholz behoort tot de Duitse adel.
Afb. 1. Vijf kindertekeningen van Prinses Beatrix uit 1946: één van de vele bijzondere kavels op de komende veiling van Veilinghuis Van Spengen in Hilversum. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen.
Van 25 t/m 29 april loopt er een timed online veiling af bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum met kunst, antiek, zilver, porselein, juwelen, enz. Tot de aangeboden kavels behoren o.a. kindertekeningen door Prinses Beatrix en portretjes Van der Feltz. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus voor wat er verder geveild wordt op https://vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog
Kavel 1140 betreft vijf tekeningen die door Prinses Beatrix in 1946 zijn getekend. De tekeningen zijn ingelijst samen met een foto van het Koninklijk gezin uit 1948 ter gelegenheid van de Inhuldiging van Koningin Juliana. Elke tekening meet ca. 14 x 14 cm, is getekend met potlood en aquarel op papier en stellen paddenstoelen, vogeltjes en sprookjes voor. Het bijzondere is, dat de tekeningen gesigneerd zijn door Prinses Beatrix met ‘Trix’ of ‘Beatrix’ en een cijfer. Eén tekening is gedateerd 26 sept. 1946. Het Deense onderschrift luidt: Tegninger udfórt af Prinsesse Beatrix (Tekeningen gemaakt door Prinses Beatrix); Holland | 1946. Als herkomst wordt door het veilinghuis opgegeven, dat deze tekeningen door de Deense Koninklijke familie aan de familie van de huidige eigenaar zijn geschonken.
De tekeningen worden getaxeerd op 3000-5000 euro. Veilingopbrengst: 8.510 euro.
Kavel 506 betreft 5 silhouet portretjes in verguld metalen lijstjes met voorstelling van leden uit de adellijke familie Van der Feltz uit de 19e eeuw. De portretjes betreffen de volgende leden en twee aangehuwde leden van de familie Van der Feltz:
1. Gustaaf Willem van der Feltz (1742-1816), kapitein infanterie in Statendienst, assessor in het departementaal bestuur van Drenthe.
2. Charlotte Gerhardine von Rehden (1743-1802), echtgenote voor voornoemde Gustaaf Willem van der Feltz. Dit echtpaar woonde op huis Vredeveld in Assen.
3. Ubbo Emmius van Berchhuys (1747-1831), N.H. predikant te Groningen.
4. Henriette Sophie Hervine van der Feltz (1757-1839), echtgenote van voornoemde Ubbo Emmius van Berchuys.
5. Louiza Isabella Antonia van der Wyck geb. van der Feltz (1778-1847), echtgenote van jonkheer mr. Derk Jan van der Wyck (1760-1847). Dit echtpaar woonde op huis De Klencke in Oosterhesselen.
De portretjes worden getaxeerd op 150-200 euro. Veilingopbrengst: 435 euro.
Afb. 2. Vijf silhouetportretjes van leden en aangehuwde leden van de adellijke familie Van der Feltz. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen in Hilversum.
Afb. Dolph baron van Ittersum en echtgenote Judith Ann Regout voor het huis ‘t Rozendael. Screenshot met dank aan BinnensteBuiten.
In het programma BinnensteBuiten werd een bezoek gebracht aan landgoed ’t Rozendael van de familie Van Ittersum. In 1914 kocht ir. Frederik Alexander Robert Arnold baron van Ittersum (1865-1939) het landgoed ’t Rozendael in Heino. Het nabij gelegen stamhuis van de familie Van Ittersum, kasteel het Nijenhuis, zal deze aankoop extra aantrekkelijk hebben gemaakt voor hem, omdat hij zeer in de familiegeschiedenis geïnteresseerd was. Hij bracht zijn bezittingen onder in de Stichting Baron van Ittersum fonds
Dolph baron van Ittersum is rentmeester en bewoner van huis ’t Rosendael. Hier woont hij samen met zijn twee zoontjes en echtgenote Judith Ann Regout, die uit de patriciaatsfamilie Regout stamt. In recente jaren is het landgoed uitgebreid door de aankoop van land, dat deel uitmaakte van het vroegere familiebezit kasteel het Nijenhuis, en het ’t Rozendael is nu ruim 500 hectare groot.
In BinnensteBuiten laten Dolph, Judith Ann en kunstenares Linda Molenaar een aantal kunstwerken zien, waarin het familiewapen een belangrijke rol speelt en die deel uitmaakte van een kunstwandeling over het landgoed. Dolph en Judith Ann willen meer mensen laten meegenieten van ’t Rozendael en deze kunstwandeling was daar onderdeel van.
Afb. Een boek waarin niet alleen de geschiedenis van jonkheer Jacob van Foreest van Heemse wordt verteld, maar ook een mooi beeld wordt geboden van de gebeurtenissen in zijn tijd in Hardenberg.
Johan Smit uit Hardenberg houdt donderdag 21 april een lezing over jonkheer Jacob van Foreest, Heer van Heemse en Collendoorn. Dat gebeurt in het LOC aan de Sportlaan in Hardenberg. De lezing gaat uit van de Historische Verenging Hardenberg. Zowel leden als niet-leden zijn welkom. Aanvang 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur. De toegang is gratis.
Jacob van Foreest was tussen 1800 en 1850 de machtigste man van Ambt Hardenberg en een van de rijkste inwoners van Overijssel. Samen met zijn vrouw erfde hij alle bezittingen van de havezaten Heemse, Collendoorn en Gramsbergen. Hij had zoveel land, dat hij van Rheeze tot Coevorden over zijn eigen grond kon rijden.
Van Foreest maakte onder meer het graven van de Dedemsvaart langs Ambt Hardenberg mogelijk en hij was de man die ervoor zorgde dat de woeste gronden van Heemse en Collendoorn onder de inwoners werd verdeeld. Maar anno 2022 is hij in de vergetelheid geraakt, hoewel er wel een straat naar hem is vernoemd in de Hardenberger wijk Marslanden.
Over het leven van deze Heer van Heemse en Collendoorn heeft Johan Smit een boek geschreven, waarin niet alleen de geschiedenis van Jacob van Foreest wordt verteld, maar dat ook een mooi beeld biedt van de lokale geschiedenis.
Afb. 1. Een hoge hoed en een steek van een ambtskostuum met struisveren, één van de vele lotnummers bij Veilinghuis Peerdeman in Utrecht op de timed online veiling op zondag 24 april. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman.
Op zondag 24 april loopt er een timed online veiling af bij Veilinghuis Peerdeman in Utrecht met kunst, antiek, design, sieraden, Kijk voor het verhaal hierbij hieronder en voor de online catalogus van Veilinghuis Peerdeman op https://www.veilinghuispeerdeman.nl/main.php?mode=catalogselect
Lotnummer 96 betreft een tweekantige zwarte steek met zwarte struisveren, met op de knoop het Nederlands wapen. Het is onderdeel geweest van een ambtskostuum van misschien een kamerlid of minister. Ambtskostuums waren in het verleden vanzelfsprekend en benadrukten de autoriteit en status van de drager. Tegenwoordig worden ambtskostuums nog zelden gedragen. Ministers gaan in jacquet naar Prinsjesdag en kamerleden geven een heel eigen invulling aan wat zij gepast vinden op deze dag. Een enkele keer zien we Nederlandse ambassadeurs nog wel in ambtskostuum bij het presenteren van hun geloofsbrieven. Zo droeg nog niet heel lang geleden een ambassadeur bij het aanbieden van zijn geloofsbrieven aan het Hof van St. James het ambstkostuum van ambassadeur – het was nog van zijn vader geweest, die eens ook ambassadeur was.
De steek wordt, samen met de hoge hoed, getaxeerd op 100-150 euro.
Lotnummer 202 betreft twee silhouetportretjes, die uit de familie De la Fontaine Schluiter afkomstig zouden zijn. Deze familie is een patriciaatsfamilie en opgenomen in het Blauwe Boekje van het Nederland’s Patriciaat.
Afb. 2. Twee silhouetportretjes, die uit de patriciaatsfamilie De la Fontaine Schluiter afkomstig zouden zijn. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman.
Afb. 1. Jonkvrouwe Maria Repelaer (1863-1939), vrouwe van Broekhuizen, echtgenote van mr. Maarten Iman ridder Pauw van Wieldrecht, heer van Wieldrecht en Darthuizen. Portret door A. Pirsch 1912. Part. coll.
Opening expositie Aanzienlijke portretten Adolf Pirsch in Nederland (1858 – 1929) en aanbieding boek.
Op donderdagavond 7 april 2022 werd in Museum Van Loon te Amsterdam de expositie Aanzienlijke portretten; Adolf Pirsch (1858-1929) in Nederland, geopend. Deze tentoonstelling is in het Museum Van Loon te zien van vrijdag 8 april tot en met zondag 12 juni 2022. De expositie werd geopend door Christiaan graaf van Rechteren Limpurg met een toelichting op de portretten door Pirsch die zich in de collectie van zijn familie in Almelo en Rechteren bevinden. Een aantal schilderijen uit deze collectie wordt voor deze gelegenheid in Museum Van Loon getoond. Ter gelegenheid van de tentoonstelling werd een boek gepubliceerd met dezelfde naam van de hand van de portretspecialisten Prof.dr. Rudi Ekkart en mevrouw Claire van den Donk. Een uitgave van W Books, Zwolle in samenwerking met Museum Van Loon.
De tentoonstelling over de schilder Adolf Pirsch en het gelijknamige boek Aanzienlijke portretten staan in een langere traditie van exposities en boeken in en vanuit Museum Van Loon met als hoofd onderwerp portretten en de achtergronden hiervan over onder andere over Thérèse van Duyl – Schwartze (1851-1918), Sir Philip de László (1869-1937), pastels van Heinrich Siebert en pastelportretten in het algemeen.
Afb. 2. Johanna Ida gravin van Limburg Stirum née Randebrock. Portret door Sir Philip de László. Collectie L. graaf van Limburg Stirum, Offem, Noordwijk.
Internationale context De toonaangevende Nederlandse portrettisten in de latere negentiende eeuw waren Jozef Israëls (1824-1911, Thérèse Schwartze, Pieter Josselin de Jong (1861-1906), Hendrik Jan Haverman (1857-1928) en Jan Pieter Veth (1864-1925). De laatste werkte ook in Duitsland, Engeland en de Verenigde Staten[i]. In dit verband zouden ook nog andere namen genoemd kunnen worden. In deze periode lieten Nederlanders als zij in het buiteland verbleven zich ook portretteren door vooraanstaande buitenlandse kunstenaars[ii]. Hoewel er aan het einde van de 19e en aan het begin van de 20e eeuw voldoende bekwame Nederlandse portrettisten met succes werkzaam waren, werd ons land ook een aantrekkelijk werkgebied voor enkele buitenlandse kunstenaars. Waarschijnlijk had dit te maken met een groeiende betekenis van Nederland in de internationale politieke, financiële en economische wereld. Vanaf ca. 1900 waren er drie buitenlandse schilders die grote aantallen portretten van Nederlanders in ons land vervaardigden. Zij hadden alle drie een achtergrond in het in 1867 gevormde Habsburgse Keizerrijk-Koninkrijk Oostenrijk-Hongarije. Aan de portrettist Sir Philip Alexius de László (Budapest, 1869 – Hampstead, Londen, 1937) wijdde Museum Van Loon in 2006 eerder een expositie en een boek. Voor en na de Eerste Wereldoorlog zou hij een groot aantal vooraanstaande Nederlanders portretteren. Zijn voornaamste werkgebied als society portrettist was het Verenigd Koninkrijk.
Afb. 3. Carel Marie baron Brantsen (1834-1909). Portret door J.B. Discart. Collectie Brantsen-Van Limburg Stirum Stichting, Wielbergen, Angerlo.
De tweede portrettist was Jean Baptiste Discart (Modena, 1855 – Parijs, 1940) die aan de Akademie der bildende Künste in Wenen werd opgeleid. Hij zou vooral bekend worden door zijn oriëntalistische schilderijen gemaakt in Tanger, Marokko en soms afgemaakt in zijn atelier in Parijs en door zijn ca. 70 Nederlandse portretten in de periode eind 19e eeuw – 1930. Hiervoor vestigde Discart zich voor langere perioden in Den Haag. De derde in Nederland actief zijnde buitenlandse schilder was Adolf Pirsch.
Adolf Pirsch Adolf Raimund Julius Pirsch werd op 4 juli 1858 geboren in Gradaz, Slovenië en zou in 1929 komen te overlijden in Graz, Oostenrijk. Hij werd opgeleid aan de Tekenacademie in Graz en kreeg onder andere les van de directeur Heinrich Schwach die hij ca. 1895 ook zou portretteren[iii]. Zijn activiteiten als schilder en portrettist kunnen worden onderscheiden in drie perioden: 1. De periode tot 1908 waarin hij rond 1900 onder andere portretten maakte van Paus Leo XIII (1810 – 1903, paus vanaf 1878), Keizer Franz Joseph (1830 – 1916, keizer vanaf 1848) en een groepsportret van de kinderen van aartshertog Franz Ferdinand (Graz, 1863 – Serajevo, 1916). Vanaf 1900 oriënteerde hij zich in Midden- en West-Europa op portretopdrachten in de hier liggende landen. 2. In 1909 en 1912 verbleef hij in Nederland om een groot aantal portretten te maken en af te maken. 3. Door de Eerste Wereldoorlog raakte hij zijn Oostenrijkse tegoeden kwijt. Hij vestigde zich daarna in Haarlem waar hij tot 1928 zou blijven wonen.
Afb. 4. Adolph Zeijger graaf van Rechteren Limpurg , heer van Rechteren, de Leemcule en Verborg (1863-1918). Portret door A. Pirsch. Collectie Stichting Kasteel rechteren, Dalfsen.
Adolf Pirsch schilderde portretten in opdracht, maakte ook ander werk en werkte ook voor zichzelf. Hadden de portretten meestal een formeel karakter. Het werk in eigen beheer gemaakt had vaak een losser, schetsmatiger en ook zoetiger karakter. Vermakelijk in het boek zijn de beschrijvingen van de pogingen van de kunstenaar om aan opdrachten te komen en enkele pogingen om via artikelen aan positieve publiciteit te komen. Enige overdrijving werd daarbij niet geschuwd[iv]. De sporadische Nederlandse kritieken naar aanleiding van de weinige exposities van zijn werk wisten eigenlijk niet goed wat zij met Pirsch aan moesten. Uiteindelijk werd wel maar dan enigszins schoorvoetend de waarde van zijn portretten erkend.
Naar de mening van de auteurs van het boek zijn de beste portretten van Pirsch gemaakt in de periode vòòr 1914 waarbij hij ook na 1918 soms fraaie portretten in de voor 1914 gehanteerde stijl afleverde. Vanaf 1920 zijn diverse portretten bekend die gaan in de richting van de Ard Deco-stijl. Aan de hand van de expositie en het boek oordele de bezoeker en de lezer zelf. Naar de mening van deze auteur hebben de schrijvers beargumenteerd gelijk dat de portretten uit de periode van voor de Eerste Wereldoorlog tot de beste van zijn werk behoren.
De klantenkring van de schilders Discart, De László en Pirsch was met enkele accentverschillen grotendeels dezelfde. Adolf Pirsch portretteerde mensen uit adel en patriciaat, het binnenlandsbestuur en in kunsten en wetenschappen.
De tentoonstelling roept de vraag op wie van de drie kunstenaars: Jean Baptiste Discart, Philip de László of Adolf Pirsch de beste was. Die vraag is niet eenvoudig en rechtstreeks te beantwoorden. Discart onderscheidt zich door zijn oriëntalistische schilderijen waarin hij prachtige gezichten vastlegde van mensen gericht op hun arbeid en bezigheid. In zijn beste Nederlandse portretten komen de gezichten van de mensen die hij portretteerde dan ook prachtig naar voren. De László liet een groot en zwierig oeuvre achter dat aan het einde van zijn leven wat soberder werd. Zijn portretten zijn vrijwel zonder uitzondering van een hoog niveau. Het werk van Pirsch is na 1918 enigszins anders van aard en van meer wisselende kwaliteit. In zijn werken van voor 1914 concentreerde hij zich in zijn portretten op de gezichten maar ook op de kleding van de geportretteerden. Hij laat de door hem geportretteerden uitkomen in hun eigen omgeving. De portretten van voor 1914 laat de schilder op zijn hoogtepunt zien. De geportretteerden laten een in hun verschijning een maatschappelijke vanzelfsprekendheid zien die na de Eerste Wereldoorlog niet vanzelfsprekend meer was. De auteurs geven in dit kader aan dat de schilder een zeker tegenwicht van zijn opdrachtgevers nodig had om in evenwicht te blijven[v]. Schilder en geportretteerde inspireerden elkaar. In de interieurs van de eigenaren kregen de portretten een passende plaats.
De schilder Pirsch raakte na zijn overlijden in 1929 geleidelijk aan in de vergetelheid. Het is mede door deze tentoonstelling en het gelijknamige boek dat de bijdrage van de schilder Pirsch aan dit deel van de Nederlandse geschiedenis en kunstgeschiedenis een blijvende plaats zal innemen.
Afb. 5. Thora Nanna van Loon née Egidius (1865-1945). Portret door A. Pirsch, Museum Van Loon.
Tentoonstelling De tentoonstelling over het werk van Pirsch is bijzonder omdat het overgrote deel van zijn werk zich in particuliere collecties bevindt. Hoewel enkele werken van Pirsch zich in gemeentelijke, provinciale en universitaire collecties bevinden is het grootste deel niet toegankelijk. Dit is ook de belangrijkste reden dat Pirsch en zijn werk grotendeels in de vergetelheid zijn geraakt. De expositie laat drie fraaie werken zien vervaardigd in 1909 uit de vaste collectie van Museum Van Loon. Daarnaast worden portretten van Pirsch getoond uit 1909 – 1912 en werken uit de periode na 1918.
Een van de hoogtepunten uit het werk van Pirsch is het portret uit 1909 afgemaakt in 1912 van jonkvrouw Maria Repelaer (1863-1939) gehuwd met mr. Maarten Iman ridder Pauw van Wieldrecht en Darthuizen (1860-1906). Jkvr. Maria Repelaer en haar man kochten in 1897 landgoed en landhuis Broekhuizen in Leersum van de familie Van Nellesteijn. Discart had in 1905 op Broekhuizen hun zoon Reinier Pauw van Wieldrecht geportretteerd.
De expositie over de schilder Pirsch bestaat uit drie schilderijen in de vaste opstelling van Museum Van Loon. Daarnaast zijn in het koetshuis een groot aantal schilderijen te zien die voor deze tentoonstelling in bruikleen zijn gegeven. Na het overlijden van Pirsch is een groot aantal tekeningen en voorstudies van zijn hand bewaard gebleven. Deze worden ook in vitrines in het koetshuis getoond en geven de werkwijze van de schilder aan.
Boek Afgezien van een enkel artikel uit 1926 en vrij zeldzame kranten artikelen en meldingen over Pirsch bij een enkele expositie en naar aanleiding van zijn overlijden was er over Pirsch heel weinig bekend. In het prachtig uitgegeven boek van 80 pagina’s wordt voor het eerst een overzicht gegeven van het leven en van de portretten gemaakt door de schilder Pirsch. Hiermee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de beschrijving van de portretkunst in Nederland in de eerste helft van de 20e eeuw. De afbeeldingen van de portretten afkomstig uit particulier bezit die nu meestal voor het eerst worden getoond geven aan deze publicatie een belangrijke meerwaarde. De auteurs geven aan dat hun onderzoek in archieven en collecties door de Corona-omstandigheden noodzakelijkerwijze beperkt werd. Desalniettemin heeft dit meer opgeleverd dan zij aanvankelijk verwacht hadden[vi]. In diverse particuliere collecties bevinden zich nog werken van Pirsch die tot nu toe verhuld zijn gebleven. Dit geldt zowel voor werken in Oostenrijk, Duitsland, Engeland en andere landen als Nederland. Het is dan ook te hopen dat deze studie en publicatie over het werk van Pirsch zal leiden tot verder onderzoek en nieuwe publicaties over zijn werk in zijn tijd.
De expositie Aanzienlijke portretten. Adolf Pirsch (1858-1929) in Nederland is in het Museum Van Loon, Keizersgracht 672, 1017 ET Amsterdam, te zien van vrijdag 8 april tot en met zondag 12 juni 2022
Theo Kralt
Theo P.G. Kralt publiceerde in 2019 en 2020 de boeken Jean Baptiste Discart, Oriëntalistische schilderijen en Nederlandse portretten, Uitgeverij van Gruting, Utrecht, 2019 en
Jean Baptiste Discart, Orientalist paintings and Dutch portraits, Van Gruting Publishers, Utrecht, 2020
Hieronder de portretten door A. Pirsch van Thora Nanna van Loon née Egidius (1865-1945), dame du palais van Koningin Wilhelmina, en echtgenoot jonkheer Willem Hendrik van Loon (1855-1935). Beide portretten hangen in de Blauwe Salon van Museum Van Loon.
Afb. 1. luitenant-kolonel Adriaen Slijp (1587-1666). Fragment van zijn portret, dat aangekocht is door de Ottema-Kingma Stichting, samen met het portret van het halfzusje van Adriaen. Beide portretten zijn in bruikleen gegeven aan het Fries Scheepvaart Museum. Voor meer informatie hierover zie Portret van luitenant-kolonel Adriaen Slijp aangekocht | De Friese Regimenten
Fries Scheepvaart Museum in Sneek wo. 13 april 19.30 uur
Wie was Adriaen Slijp? Sinds eind 2021 hangt zijn portret in het museum te pronken. Hij was als kapitein van het Fries-Nassause leger in de 17e eeuw een vooraanstaand inwoner van Sneek. Maar wat was zijn betekenis? En hoe kunnen we hem plaatsen in de context van de Friese regimenten? Op 13 april geven André Buwalda en Jeroen Punt hier een lezing over.
Eén telg uit de familie Slijpe werd met de naam Van Slijpe verheven in de Nederlandse adel met het predikaat jonkheer. Dit betrof jonkheer Godard Jan Cornelis van Slijpe (1757-1838). Aangezien hij bij zijn verheffing slechts twee dochters had en het duidelijk was dat deze familie spoedig zou uitsterven, werd bepaald dat deze verheffing na zijn overlijden zou overgaan op zijn enige kleinzoon Karel Godart Sophie Pichot. Deze werd geboren uit het huwelijk van zijn oudste dochter Cornelie Eleonore van Slijpe (1785-1840) met Frederic Cornelis Marie Pichot (1784-1845). De jonkheren Pichot van Slijpe stierven echter uiteindelijk in 1969 ook uit.
Opgeven via balie@friesscheepvaartmuseum.nl. De lezing begint om 19.30 uur, inloop vanaf 19.00 uur.
Kulturhus in Holten wo. 13 april 20.00 uur
Kasteel De Cloese in Lochem kent een turbulente geschiedenis. Nadat de pastoor van Lochem het huis in 1520 in een bocht van de Berkel liet bouwen, wisselde het in de loop der jaren vele malen van eigenaar en onderging het drie keer een totale metamorfose. Bovendien vervulde het verschillende functies, van vrouwenklooster tot politieschool.
Onlangs werden het huis en een deel van het landgoed geschikt gemaakt voor particuliere bewoning. John Töpfer, directeur stichting Adel in Nederland, deelt zijn unieke kennis over 500 veelbewogen jaren van Kasteel De Cloese graag met u tijdens deze interessante lezing! Na afloop is het boek ‘De Cloese. Havezate aan de Berkel’ te koop, waarvan hij één van de auteurs is.
Het kasteel werd bewoond door leden van de adellijke geslachten Van Kervenheim, Van Keppel, Schimmelpenninck van der Oye en Van Heeckeren. In de jaren 1907-1928 woonde hier het echtpaar Bieruma Oosting-barones Van Harinxma thoe Slooten. Hun oudste dochter is de bekende kunstenares Jeanne Bieruma Oosting, die ook op De Cloese geschilderd heeft. Sinds het afgelopen weekend is in Musea Zutphen een tentoonstelling over haar leven en werk te zien. Zie: https://museazutphen.nl/plan-je-bezoek/tentoonstellingen/jeanne-bieruma-oosting-1898-1994-geen-tijd-verliezen/
Afb. 2. De voorkant van het boek over De Cloese. Het 19e eeuwse uiterlijk doet niet vermoeden dat de geschiedenis van De Cloese veel ouder is. In het boek komen verschillende facetten van de rijke geschiedenis uitgebreid in woord en beeld aan bod.
Afb. 1. De H. Antonius van Paduakerk in Kranenburg: gesticht dankzij freule Josepha van Dorth tot Medler. Het is de oudst bewaard gebleven kerk van de bekende architect Pierre Cuypers.
Op Palmzondag vond in het Heiligen Beelden Museum in Kranenburg nabij Vorden de opening plaats van de tentoonstelling ‘Mysterieuze Kruisweg’ van de huisfotograaf van de stichting Adel in Nederland: Hans Hampsink. Het museum is gevestigd in de H. Antonius van Paduakerk, die in de jaren 1856-1867 gebouwd werd dankzij Josepha Joanna Arnolda Eleonora Charlotta Sophia barones van Dorth tot Medler (1800-1886). Het is de oudst bewaard gebleven kerk van de bekende architect Pierre Cuypers en het is één van zijn vroegste meesterwerken in de neo-gothiek.
Op de linker foto: de freules Josepha en Judith van Dorth tot Medler met hun broer baron Theodoor knielend afgebeeld in een gebrandschilderd raam achter het hoogaltaar. Rechts: de familiewapens Van Voorst tot Voorst (links) en Van Hövell tot Westerflier (rechts) onder de orgelgalerij, waarvan leden ook bijdroegen aan de bouw en voltooiingvan de kerk .
In het gebrandschilderde raam achter het hoogaltaar staat freule Josepha geknield afgebeeld, samen met haar broer Theodorus Joseph baron van Dorth tot Medler (1808-1863), die haar bijstond in de bouw, en haar zusje Judith Maria Ignatia Oliviera barones van Dorth tot Medler (1807-1853). Ook in het kerkportaal herinnert een gedenksteen aan haar en aan de consacratie in 1867 door Monseigneur Schaepman, Aartsbisschop van Utrecht. In 2009 werd de kerk verkocht aan de stichting Oude Gelderse Kerken en deze verhuurt de kerk aan het Heiligen Beelden Museum.
Freule Josepha zorgde ook voor de middelen voor de bouw van een school en kort voor haar overlijden schonk zij geld voor de bouw van een kerk in Lochem. Op de begraafplaats tegenover de kerk, waar ook de door Cuypers ontworpen familiegrafkapel Van Dorth tot Medler staat, zijn vele leden van de familie Van Dorth tot Medler bijgezet, waaronder ook freule Josepha. Daarnaast vonden ook telgen uit (aanverwante) adellijke families als Von Mengden, Van Grotenhuis en Bosch van Drakestein hier hun laatste rustplaats.
Op de linker foto: Ton Rutting, voorzitter van de stichting Vrienden van de Kerk op de Kranenburg, heet de aanwezigen welkom en leidt de lezing in. Rechts: Hans Hampsink aan het woord over de Semana Santa.
Na een welkomstwoord door de voorzitter van de stichting Vrienden van de Kerk op de Kranenburg Ton Rutting gaf Hans Hampsink een lezing, waarin hij op boeiende wijze de vele aanwezigen meenam in zijn verhaal over de voorgeschiedenis van de Semana Santa (Goede Week), de week tussen Palmzondag en Pasen in Andalusië. Een verhaal in woord en beeld naar de diep gewortelde tradities besloten in het Spaans DNA.
Afb. 2. Auteur Hans Hampsink (2e van rechts) bood het eerste exemplaar van zijn boek ‘Mysterieuze Kruisweg. Een zoektocht naar Spaans DNA verbeeld’, het eerste fotoboek over de Semana Santa in Nederland, aan John Töpfer (rechts)aan, directeur stichting Adel in Nederland. Het tweede en derde exemplaar waren voor zijn zoon en dochter Michiel en Suze Hampsink.
Aansluitend vond de presentatie plaats van zijn boek ‘Mysterieuze Kruisweg. Een Zoektocht naar Spaans DNA verbeeld’, het eerste Nederlandse fotoboek over de Semana Santa. In 14 hoofdstukken (een verwijzing naar de 14 stadiën van de kruisweg) vertelt hij hierin het verhaal van de Semana Santa, dat rijk geïllustreerd is door een kleine neerslag van de duizenden foto’s die hij hiervan gemaakt heeft. De foto’s brengen de verschillende facetten in beeld, waarbij onderwerpen als ‘De Ku Klux Klan revisted?’, ‘Bekeerlingen en Boetelingen’ en ‘Garanties voor de toekomst’ voorbij komen. Het boek is te bestellen via uw plaatselijke boekhandel ISBN 978-9490548-42-1 en kost 34,95 euro.
Tijdens de lezing werd de tegenstelling tussen het genieten nu, dat tegenwoordig veelal de boventoon lijkt te voeren, en het lijden tijdens de Goede Week, op aansprekende wijze duidelijk gemaakt.
Afb. 3. Er was veel belangstelling voor de lezing van Hans Hampsink in het Heiligen Beelden Museum in Kranenburg. De fototentoonstelling is gedurende de maanden april en mei te zien. Kijk voor meer informatie op Home | Heiligenbeeldenmuseum KranenburgAfb. 4. De sfeervolle H. Antonius van Paduakerk is een bij uitstek passende locatie voor het Heiligen Beelden Museum en een aanrader om een keer te bezoeken! Kijk voor meer informatie op Home | Heiligenbeeldenmuseum KranenburgAfb. 5. Eén van de foto’s in het boek van Hans Hampsink en op de tentoonstelling in het Heiligen Beelden Museum: het lijden van de dragers van een draagaltaar, dat vaak duizenden kilo’s weegt, tijdens een processie.
Afb. Apethorpe Hall kwam door huwelijk eind 16e eeuw in het bezit van de 1st Earl of Westmorland. Het bleef familiebezit van de graven van Westmorland tot de 13th Earl of Westmorland het huis in 1904 moest verkopen, vanwege financiële problemen. Na Wereldoorlog II werd ook het grootste deel van het omringende landgoed door de familie verkocht. Bron afb.: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Apethorpe1.JPG
Hemmo Synco Bloemers en the Lady Daisy Caroline Fane of the Earls of Westmorland, Londen 8 april 2022.
Hemmo Synco Bloemers werd geboren op 14 mei 1990 in Leigh (UK) als zoon van wijlen Dirk Bloemers en Alexandra Danièla Françoise Bloemers née Klaassen, die op 11 juni 1988 in Rotterdam in het huwelijk traden. Hemmo volgde zijn opleiding op Milton Abbey School en is werkzaam als jachtmakelaar, die klanten vertegenwoordigt bij de aankoop, charter en nieuwbouw van superjachten.
The Lady Daisy Caroline Fane werd geboren op 18 januari 1989 als enige kind van Anthony David Francis Henry Fane, 16th Earl of Westmorland, 16th Baron Burghersh, en the Countess of Westmorland née Caroline Eldred Hughes. Lady Daisy is managing director van Molino Recruitment Ltd.
Afb. Vijf bronzen door Charlotte barones van Pallandt op de online veiling op donderdag 14 april bij het Venduehuis in Den Haag. De taxaties variëren van 800-1200 euro tot 2000-3000 euro per beeld. Foto’s met hartelijke dank aan het Venduehuis in Den Haag/www.venduehuis.com.
Op woensdag 13 april is er een zaalveiling bij het Venduehuis in Den Haag en op donderdag 14 april eindigt hier een online veiling. Beide betreffen Post-War & Contemporary Art veilingen. Bij de online veiling worden vijf bronzen geveild van de beeldhouwster Charlotte barones van Pallandt. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogi om te zien wat er verder geveild wordt op https://wavemaker.venduehuis.com/auction?auction=438 en https://wavemaker.venduehuis.com/auction?auction=439&display=grid
Charlotte barones van Pallandt
Charlotte Dorothée barones van Pallandt (1898-1997) werd geboren als dochter van Jan Anne baron van Pallandt, heer van Walfort, en Sarah Agnes Sophie barones van Pallandt, die een verre neef en nicht van elkaar waren. Zij groeide op huis Schaarsbergen op in een gezin met een ouder zusje, twee jongere zusjes en een jonger broertje, maar haar oudste zusje overleed al jong op 13-jarige leeftijd. Haar vader was kamerheer i.b.d. van Koningin Wilhelmina en daarnaast majoor-commandant vrijwillig automobielcorps.
Zij huwde in 1919 Joachim Adolph Zeyger graaf van Rechteren Limpurg uit een puissant rijke zijtak van deze familie en ging met hem in Wenen wonen, waar hij als gezantschapsattaché werkzaam was. Het huwelijk hield niet lang stand en vijf jaar later besloten zij uiteen te gaan. Hierna wijdde zij zich geheel aan haar grote passie en werd de belangrijkste Nederlandse beeldhouwster van de 20e eeuw.
Haar meest bekende werk is het monumentale beeld dat zij van Koningin Wilhelmina maakte en dat velen kennen voor Paleis Noordeinde in ‘s-Gravenhage, maar zij maakte ook heel veel klein werk, zoals de hier afgebeelde bronzen.
Afb. 2. In 2019 was er een grote overzichtstentoonstelling in Museum De Fundatie in Zwolle van het leven en werk van Charlotte barones van Pallandt. Prominent aanwezig op deze tentoonstelling: haar beeld van Koningin Wilhelmina.Afb. 3. Charlotte Dorothée barones van Pallandt (1898-1997).
